Zazwyczaj informacje o wydziedziczeniu zostają ujawnione dopiero po ogłoszeniu testamentu. Czy treść aktu ostatniej woli możemy poznać wcześniej? Czy da się zweryfikować wiadomość o potencjalnym pozbawieniu nas prawa do zachowku? Wydziedziczenie bez tajemnic.
Spadkodawca ma prawo wydziedziczyć osoby uprawnione do zachowku, czyli zstępnych, małżonka oraz rodziców. Wydziedziczenia można dokonać tylko w testamencie.
Czy trzeba kogoś informować o wydziedziczeniu?
Czy spadkodawca musi poinformować daną osobę o tym, że została wydziedziczona? Formalnego obowiązku zawiadamiania potencjalnego spadkobiercy o takiej decyzji nie ma. Jednak za życia testatora, bezpośrednio od niego, jak najbardziej możemy dowiedzieć się o ewentualnym wydziedziczeniu. Oczywiście tylko wtedy, gdy zechce dobrowolnie nam to oznajmić.
Notarialny Rejestr Testamentów jako źródło informacji
Od 2011 roku w Polsce funkcjonuje Notarialny Rejestr Testamentów (NORT) uruchomiony przez Krajową Radę Notarialną. Ten rejestr nie ujawnia treści testamentów, lecz umożliwia szybkie ustalenie, w której kancelarii notarialnej dany testament został zdeponowany. Wpis do Notarialnego Rejestru Testamentów jest dobrowolny i bezpłatny. Dokonuje go notariusz na wniosek testatora. Jest to zabezpieczenie dla przyszłych dziedziców, którzy inaczej mogliby mieć problem z odnalezieniem aktu ostatniej woli.
W rejestrze znajdują się takie informacje, jak: numer wpisu, data jego dokonania, data i miejsce sporządzenia testamentu przez notariusza (ewentualnie przyjęcia dokumentu w depozyt), a także imię i nazwisko notariusza, adres kancelarii i dane spadkodawcy, w tym jego numer PESEL lub inny numer ewidencyjny.
Dostęp do informacji w NORT
Kiedy informacja o zarejestrowaniu testamentu stanie się dostępna „publicznie”? Wiadomość na temat zarejestrowanych w NORT testamentów bądź potwierdzenie, że testament nie został zarejestrowany w NORT, można uzyskać po przedstawieniu aktu zgonu testatora.
Tak więc, osoby uważające się za ewentualnych spadkobierców nie mogą za życia testatora uzyskać informacji o istnieniu testamentu ani tym bardziej bez wiedzy spadkodawcy zapoznać się z treścią aktu ostatniej woli.
Rejestr Spadkowy to dodatkowe źródło wiedzy
Oprócz Notarialnego Rejestru Testamentów istotnym narzędziem wspomagającym poszukiwanie informacji o spadku stanowi Rejestr Spadkowy. Zawiera on dane o sporządzonych aktach poświadczenia dziedziczenia, sądowych postanowieniach o stwierdzeniu nabycia spadku oraz europejskich poświadczeniach spadkowych. Rejestr nie zawiera treści dokumentów potwierdzających dziedziczenie, lecz informacje, w jakich instytucjach takie dokumenty można odnaleźć.
Tak więc, jeśli podejrzewasz, że zostałeś wydziedziczony, powinieneś skontaktować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie spadkowym. Profesjonalista przedstawi ci twoje prawa i ewentualnie ukierunkuje na podjęcie właściwych kroków w celu weryfikacji treści testamentu oraz dochodzenia swoich roszczeń.