Pracownicze Plany Kapitałowe to temat, który przewija się w dyskusji publicznej od dłuższego czasu. Na razie obowiązek przystąpienia do PPK miały tylko największe firmy, jednak już wkrótce dołączą do nich także przedsiębiorstwa sektora MŚP. Z tego względu coraz więcej osób szuka odpowiedzi na pytania takie jak „czy PPK jest obowiązkowe?” lub „jak zrezygnować z PPK?”, ewentualnie „ile zyskam na PPK?”. Poniżej zbiór najczęściej zadawanych pytań wraz z odpowiedziami.
Co to są PPK?
Już jakiś czas temu wystartowały Pracownicze Plany Kapitałowe. To program, którego podstawowym celem jest zwiększenie świadczenia emerytalnego w przyszłości. Składki do PPK są czymś innym niż składki ZUS; ponadto wpłaty do PPK na konto danego pracownika dokonują solidarnie pracownik, jego pracodawca i państwo.
Czy Pracownicze Plany Kapitałowe są obowiązkowe?
PPK nie są obowiązkowe – każdy może z nich zrezygnować, jednak wiąże się to z dodatkowymi formalnościami. Jest to jednak jak najbardziej możliwe, a od pracownika wymaga po prostu złożenia dodatkowego oświadczenia (i „odnawiania go” co kilka lat).
Jak się zapisać do PPK?
Wbrew pozorom są także osoby, które zamiast szukać odpowiedzi na to, jak się wypisać z PPK, próbują dowiedzieć się, w jaki sposób przystąpić do programu. Dobra wiadomość dla tych osób jest taka, że do PPK nie trzeba się zgłaszać; program sam ich obejmie. Wystarczy, że są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Należy jednocześnie pamiętać, że na razie PPK objęło tylko duże firmy – dopiero w przyszłym roku dołączą do nich kolejne. Pracownicy mniejszych firm muszą zatem uzbroić się w cierpliwość.
Jak się wypisać z PPK?
To pytanie zadawane znacznie częściej niż poprzednie. Na łamach Bezprawnika publikowaliśmy już wzór rezygnacji z PPK. Należy pamiętać, że deklaracja musi być złożona na piśmie.
Rezygnacja z PPK: Do kiedy można wypisać się z PPK?
Po pytaniu „jak” pada zazwyczaj pytanie „do kiedy” – pracownicy chcą mieć pewność, że będą mogli bez przeszkód wypisać się z programu. Teoretycznie z PPK można się wypisać w dowolnym momencie; należy jednak pamiętać, że wpłaty do systemu nie będą już wpływać dopiero od miesiąca, w którym złożono deklarację. To oznacza, że jeśli ktoś był w PPK przez np. rok, to nie może się ubiegać o zwrot tych pieniędzy.
Czy można wypisać się z PPK zanim firma przystąpi do programu?
Nic dziwnego zatem, że skoro nie można ubiegać się o zwrot pieniędzy wpłaconych do programu, to część osób zastanawia się, czy można się z niego wypisać jeszcze przed… jego przystąpieniem. Moment przystąpienia pracownika do PPK to moment zawarcia umowy przez jego firmę o prowadzenie PPK. Co istotne – tak, można się wypisać z PPK jeszcze przed tym momentem.
Czy rezygnacja z PPK jest na zawsze?
To również jedno z najczęściej zadawanych pytań. Odpowiedź brzmi – jedna rezygnacja nie wystarczy, by już nigdy nie być zapisanym do Pracowniczych Planów Kapitałowych. Być może w przyszłości prawo się zmieni, jednak obecnie rezygnacja z PPK ważna jest przez… 4 lata. Po tym czasie konieczne jest ponownie złożenie deklaracji o zaprzestaniu dokonywania wpłat do programu.
Ile zyskam, jeśli jednak zostanę w PPK?
To oczywiście kwestia indywidualna, jednak w przypadku wszystkich osób jednakowo wygląda procentowa wysokość wpłat do programu. Wpłata podstawowa wynosi 2 proc. wynagrodzenia (ta część wpłaty pochodzi od pracownika), 1,5 proc. wysokości wynagrodzenia dokłada do tego zatrudniający, a dodatkowo swój bonus dorzuci państwo. Należy jednocześnie pamiętać, że możliwa jest także wpłata dodatkowa – maksymalnie kolejne 2 proc. od pracownika i do 2,5 proc. ze strony pracodawcy (maksymalnie: 4 proc., sumując już wpłatę podstawową i dodatkową). Wszystko zależy jednak od woli pracownika i pracodawcy.
O tym, ile można zgromadzić w PPK (przy przeciętnych i minimalnych zarobkach) pisałam już na łamach Bezprawnika.
Zmieniam pracę, ale zrezygnowałem wcześniej z PPK. Czy nowy pracodawca będzie to respektować?
Nowy pracodawca – jeśli jego nowy podwładny nie jest zapisany do PPK – ma obowiązek zapisania go do programu. Powinien dokonać tego – co do zasady – po 3 miesiącach zatrudnienia. Jeśli pracownik nie chce być w programie, będzie musiał ponownie złożyć deklarację o wypisaniu się z PPK.
Chcę zrezygnować z PPK. Czy grożą mi jakieś konsekwencje?
Już w tym momencie wielu Polaków deklaruje, że chce się wypisać z PPK. Mimo, że Pracownicze Plany Kapitałowe wydają się dobrym rozwiązaniem (przynajmniej pod tym kątem, że wpłata na konto pochodzi nie tylko od pracownika), to jednak wiele osób boi się, że powtórzy się historia z OFE. Polacy nie ufają PPK i zapewne minie trochę czasu, zanim przekonają się do programu (pod warunkiem, że kolejne rządy faktycznie nie będą w trakcie zmieniać reguł gry).
Część osób boi się jednak, że rezygnacja z PPK wiąże się z pewnymi konsekwencjami. Tymczasem nic takiego nie ma miejsca – jedyną konsekwencją rezygnacji z PPK jest niezgromadzenie dodatkowego kapitału na emeryturę. Znacznie bardziej prawdopodobne jest to, że pewne konsekwencje poniosą firmy – pisałam również o możliwej kontroli z powodu PPK.