Z dniem śmierci pracownika wygasa jego stosunek pracy. Nie wygasają jednak wynikające z niego prawa majątkowe, w tym do wynagrodzenia. W zależności od sytuacji, wynagrodzenie takie może podlegać dziedziczeniu na podstawie kodeksu pracy albo kodeksu cywilnego.
Przepisy szczególne
Znajdujący się w kodeksie pracy art. 631 § 2, przewiduje dość szczególne rozwiązanie na wypadek śmierci pracownika. Dotyczy ono sposobu dziedziczenia przez najbliższych praw majątkowych wynikających ze stosunku pracy, w którym pozostawał zmarły. Zgodnie ze zdaniem pierwszym w/w przepisu:
Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Oznacza to, że ustawodawca wprowadził szczególny porządek dziedziczenia praw majątkowych wynikających ze stosunku pracy. W tym też zakresie nie mają zastosowania znajdujące się w kodeksie cywilnym przepisy ogólne dotyczące spadku.
Osoby uprawnione
Jako osobę uprawnioną do skorzystania z omawianego rozwiązania wskazano przede wszystkim małżonka zmarłego pracownika. Kolejno jako osoby uprawnione wskazano wszystkie inny osoby, które spełniają warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Warunki te zostały szczegółowo omówione w art. 68-71 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Do samego zaś kręgu tych osób zaliczają się:
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione
- przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka
- małżonek (wdowa i wdowiec)
- rodzice, przy czym za rodziców uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające
Krąg osób uprawnionych do dziedziczenia jest zatem inny niż w przypadku dziedziczenia testamentowego, czy ustawowego.
Kolejność dziedziczenia
Zgodnie z omówionymi regulacjami, wynagrodzenie za pracę zmarłego pracownika, powinno zostać wypłacone w częściach równych jego małżonkowi i innym osobom uprawnionym do renty rodzinnej po nim. To na pracodawcy ciąży obowiązek ustalenia kręgu osób uprawnionych. Co istotne, w tym zakresie nie jest koniecznym legitymowanie się aktem poświadczenia dziedziczenia, czy stwierdzeniem nabycia spadku. Wypłata świadczeń wynikających ze stosunku pracy na rzecz osób uprawnionych może bowiem nastąpić bez uprzedniego potwierdzenia prawa do spadku. Dopiero w sytuacji gdy nie ma osób uprawnionych w rozumieniu art. 631 § 2 kodeksu pracy, prawa majątkowe wynikające ze stosunku pracy wchodzą w skład spadku i podlegają dziedziczeniu na zasadach ogólnych określonych w kodeksie cywilnym.
