Abonament RTV to bardzo kontrowersyjny konstrukt. Nie tylko dlatego, że w ogóle istnieje, ale także z tego powodu, że nie jest łatwo ustalić, czy w konkretnej sytuacji trzeba go zapłacić. Abonament RTV a telewizja internetowa.
Abonament RTV a telewizja internetowa
Jeżeli telewizor służy do oglądania telewizji (i podłączona jest do niego antena), sprawa jest jasna. Ale nie zawsze tak jest: czasem nie ma możliwości podłączenia telewizji naziemnej (albo kablowej) i trzeba skorzystać z internetu i aplikacji pobieranych bezpośrednio na telewizor. Samo pojęcie smart TV jest już dosyć powszechnie znane. Jeżeli ktoś nie wie, czym jest ta technologia, to spieszę z odpowiedzią: smart TV to telewizor, który wyposażony jest w łączność z internetem, a także możliwość instalowania aplikacji.
Oczywiście, wachlarz dostępnych programów nie poraża, bo i nie ma po co konwertować każdej dostępnej aplikacji na telewizor. Popularne są jednak aplikacje streamingowe (jak YouTube, Netflix, Spotify, czy Apple TV), przeglądarki internetowe, a także odtwarzacze multimedialne. Oprócz tego, na polskim rynku istnieje co najmniej kilka usługodawców, którzy oferują telewizję internetową.
Działa to tak, że wystarczy pobrać aplikację, opłacić przez internet abonament (a te zaczynają się od około 10 zł/mies.) i można oglądać szereg podstawowych kanałów. „Jedynka”, „dwójka”, Polsat, czy TVN najczęściej są w ofercie. Zatem takie rozwiązania doskonale sprawdzają się w lokalizacjach, w których zasięg cyfrowej telewizji naziemnej jest trudny złapania, a inni usługodawcy nie istnieją – poza operatorami GSM oferującymi domowy internet 5G/LTE.
Pojawia się jednak wątpliwość. Mam telewizor, ale nie da się go połączyć do anteny (bo ta i tak nie posłuży do odbioru). Jest jednak dostęp do internetu, a poprzez streaming mogę oglądać telewizję. Czy obejmuje mnie abonament RTV? W pierwszej kolejności trzeba zwrócić uwagę na ustawę o opłatach abonamentowych (potocznie: ustawę o abonamencie RTV).
Zgodnie z art. 2 ustawy o abonamencie RTV,
Za używanie odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych pobiera się opłaty abonamentowe
Oprócz tego domniemywa się, że osoba, która posiada odbiornik w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa go.
Jakich urządzeń dotyczy abonament RTV?
Wpisując frazę „abonament RTV a telewizja internetowa/smart TV” można znaleźć co najmniej kilka artykułów, zgodnie z którymi jeżeli jest telewizor, używa się go, to obowiązek uiszczenia opłaty jest niewątpliwy. Może i by tak było, ale warto pamiętać o dosyć przełomowym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (VI SA/Wa 2415/18). Sąd wskazał, że:
Ustawa o opłatach nie przewiduje jednak rejestracji i opłat w przypadku urządzeń powstałych w wyniku ekspansji nowych technologii. W obecnej ustawie pojęcie odbiornik radiofoniczny i telewizyjny „rozumiany” jest w jego tradycyjnej formie jako radio oraz telewizor i tak też należy traktować abonament jako opłatę wynikającą z możliwości odbioru programu za pomocą tych urządzeń.
Wyrok odnosi się do oglądania telewizji na komputerze, czy też smartfonie. Ale taką samą aplikację – także na androida – można zainstalować na telewizorze. Różni się zatem jedynie wielkość ekranu i wygląd urządzenia. Trzeba mieć jednak na względzie „drugi biegun”, czyli art. 2 ust. 7 ustawy
Odbiornikiem radiofonicznym albo telewizyjnym, w rozumieniu przepisów niniejszej ustawy, jest urządzenie techniczne dostosowane do odbioru programu.
Z jednej strony nowe technologie należy wyłączyć spod obowiązku opłacania abonamentu RTV. Z drugiej zaś mamy jednak telewizor i odbieramy program.
Wydaje się, że aktualna interpretacja powinna być taka, że jeżeli urządzenie jest telewizorem (nawet z rozszerzoną funkcjonalnością) i służy do oglądania telewizji (choćby internetowej), to mimo wszystko należy uiścić opłatę. Choć jest to kwestia wątpliwa, taka interpretacja wydaje się zgodna z celem ustawodawcy, który ten chciał osiągnąć poprzez wspomnianą ustawę. Z samych przepisów także można taki obowiązek wywnioskować, mimo że pewne argumenty przeciwne także istnieją.
