Wszyscy wiedzą, że można zawrzeć małżeństwo cywilne bez ślubu kościelnego, pomijając oczywiście przeszkody małżeńskie. Ale czy jest możliwe zawarcie samego ślubu kościelnego? Ślub kościelny bez cywilnego.
Zawarcie małżeństwa w kościele katolickim bez skutków cywilnych
Zawarcie związku sakramentalnego, który nie wywoła skutków prawnych to dość nietypowe rozwiązanie. Po wprowadzeniu małżeństwa konkordatowego, ślubowanie oddzielnie przed urzędnikiem i księdzem przeszło do lamusa. Osoby, które decydują się na ślub wyznaniowy zwykle chcą, aby wywoływał on skutki również prawne. Takie rozwiązanie zaleca zresztą również instrukcja dla duszpasterzy dotycząca małżeństw konkordatowych z 1998 r. Jest to oficjalny dokument Konferencji Episkopatu Polski.
Zgodnie z jej brzmieniem wszystkie małżeństwa zawierane w kościele powinny mieć gwarantowane skutki cywilne, przewidziane w polskim prawie. Oczywiście możliwe jest w dalszym ciągu rozdzielenie dwóch ceremonii (na cywilną i kościelną). Małżeństwo kościelne powinno być jednak zawarte po ślubie cywilnym. W wyjątkowych okolicznościach i z ważnych powodów prawo kościoła katolickiego dopuszcza zawarcie jedynie ślubu kościelnego, który nie wywoła skutków prawnych.
Po co zawierać ślub kościelny bez cywilnego?
Na pierwszy rzut oka trudno znaleźć uzasadnienie dla takiej decyzji. Z czysto formalnych przesłanek, dostęp do ślubu cywilnego jest zdecydowanie prostszy. Okazuje się jednak, że dla niektórych takie małżeństwo jest sposobem na zachowanie rozdzielności majątkowej bez konieczności dokonywania dodatkowych formalnych czynności. Nie muszą również obawiać się długów współmałżonka czy ewentualnego podziału majątku. W świetle prawa w dalszym ciągu pozostają dla siebie obcymi ludźmi. Jest to też dość proste rozwiązanie dla obcokrajowców. Umożliwia bowiem wycofanie się z małżeństwa bez dodatkowych formalności.
Ślub kościelny a prawo
Prawo cywilne w kwestii zawarcia małżeństwa w takiej formie nie jest właściwym odnośnikiem, gdyż ślub nie wywiera żadnych skutków prawnych. Jest więc dla prawa zdarzeniem obojętnym.
W tej kwestii najbardziej znaczące są wewnętrzne uregulowania kościoła katolickiego. Zgodnie z nimi sprawę należy przedstawić Ordynariuszowi miejsca, czyli Kurii diecezjalnej i uzyskać od niego zgodę na zawarcie małżeństwa. W korespondencji kierowanej do Ordynariusza należy podać ważne powody, które uzasadnią podjętą decyzję. Tylko oficjalna zgoda Ordynariusza umożliwia zawarcie takiego związku.
