- Home -
- Prawo -
- Kodeks cywilny jasno wskazuje, kiedy należy się zachowek po rodzicach. Zdarza się jednak, że dzieci zostają z niczym
Zachowek po rodzicach może w niektórych sytuacjach przysługiwać dzieciom spadkodawcy. Kiedy jest to możliwe? O czym jeszcze trzeba pamiętać?

Zachowek po rodzicach - gdy spadkodawca zdecydował się wykluczyć z dziedziczenia własne dzieci
Zdarza się niekiedy, że z jakichś powodów osoby posiadające dzieci decydują się na nieuwzględnienie ich w testamencie. Czyli - sporządzają testament (w innym wypadku zachodzi dziedziczenie ustawowe, które uprawnia dzieci do dziedziczenia) i nie umieszczają w nim swoich bezpośrednich zstępnych. Czy to jednak oznacza, że dzieci, które nie zostały wymienione w testamencie, nie otrzymają kompletnie nic? Niezupełnie - w takiej sytuacji mogą liczyć na zachowek po rodzicach. Warto jednak pamiętać, że musi zostać spełniony jeszcze jeden warunek. W innym wypadku faktycznie dzieci mogą nie otrzymać kompletnie niczego po śmierci rodzica.
Spadkodawca może pozbawić dzieci prawa do zachowku. I to w bardzo prosty sposób
Zgodnie z art. 991 par. 1 Kodeksu cywilnego prawo do zachowku przysługuje dzieciom, wnukom, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy - którzy byliby powołani do spadku z mocy ustawy. Co jednak ciekawe, zachowek nie należy się natomiast dalszym krewnym, małżonkowi, z którym zmarły w dniu śmierci pozostawał w separacji czy osobom, które zrzekły się dziedziczenia lub spadkobiercom, którzy odrzucili spadek. Lista osób pozbawionych prawa do zachowku jest jednak dłuższa - i obejmuje również osoby wydziedziczone w testamencie oraz takie, które zostały uznane za niegodne dziedziczenia.
Niestety - tak sformułowane przepisy oznaczają, że zachowek po rodzicach nie zawsze przysługuje dzieciom, które nie zostały ujęte w testamencie. Spadkodawca może je bowiem pozbawić prawa do zachowku - właśnie poprzez wydziedziczenie.
Aby wydziedziczenie było skuteczne, przyczyna wydziedziczenia musi zostać ujęta w testamencie. Dodatkowo, zgodnie z art. 1008 Kodeksu cywilnego spadkodawca może tak postąpić, jeśli osoba uprawniona do zachowku:
- wbrew woli spadkodawcy uporczywie postępuje w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
- dopuściła się - względem spadkodawcy lub jednej z najbliższych mu osób (np. małżonka, rodzica) umyślnego przestępstwa przeciw zdrowiu, życiu, wolności lub - dopuściła się rażącej obrazy czci,
- uporczywie nie dopełniała wobec spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Możliwe przyczyny wydziedziczenia zostały zatem ujęte dość szeroko. Spadkodawca powinien jednak dokładnie opisać w testamencie przyczynę dokonania wydziedziczenia - tak, by potem osoba uprawniona do zachowku nie mogła podważyć wydziedziczenia z powodu braku realizacji formalnych przesłanek.
Co jednak ciekawe - i o czym powinny pamiętać obie strony - spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeśli mu przebaczył.
zobacz więcej:
03.07.2025 20:42, Joanna Świba
03.07.2025 15:57, Mateusz Krakowski
03.07.2025 14:09, Mariusz Lewandowski
03.07.2025 13:35, Jakub Kralka
03.07.2025 13:27, Mateusz Krakowski
03.07.2025 12:53, Mateusz Krakowski
03.07.2025 12:08, Edyta Wara-Wąsowska
03.07.2025 11:29, Mateusz Krakowski
03.07.2025 10:19, Edyta Wara-Wąsowska
03.07.2025 9:39, Mateusz Krakowski
03.07.2025 8:42, Aleksandra Smusz
03.07.2025 7:01, Aleksandra Smusz
03.07.2025 6:53, Miłosz Magrzyk
03.07.2025 5:45, Miłosz Magrzyk
03.07.2025 4:43, Mariusz Lewandowski
02.07.2025 15:05, Jakub Kralka
02.07.2025 14:14, Katarzyna Zuba
02.07.2025 12:57, Mateusz Krakowski
02.07.2025 11:59, Mariusz Lewandowski
02.07.2025 11:23, Katarzyna Zuba
02.07.2025 10:16, Edyta Wara-Wąsowska
02.07.2025 9:57, Mateusz Krakowski
02.07.2025 8:49, Aleksandra Smusz
02.07.2025 7:58, Edyta Wara-Wąsowska
02.07.2025 7:08, Rafał Chabasiński