Prawo do bycia zapomnianym to część przepisów RODO obowiązujących już prawie dwa lata. Czy korzystanie z niego pozwoli wielokrotnie korzystać z różnych promocji dla nowych klientów?
Przepisy ogólnego rozporządzenie ochrony danych osobowych od początku obowiązywania budziły wiele kontrowersji. Od zabawnych wytycznych dotyczących obowiązywania RODO w szkole, bo zasłanianie się RODO przez telemarketerów. Absurdy o RODO przeplatały się z informacjami o wysokich karach za wyciek danych. Pomimo upływu czasu część zagadnień określona w przepisach RODO budzi poważne wątpliwości, co do skutków ich stosowania. Jednym z takich zagadnień jest prawo do bycia zapomnianym zgodnie z RODO. Część internautów zastanawia się, czy umiejętne korzystanie z niego nie pozwala na naginanie regulaminów promocji dla nowych klientów. A w konsekwencji bycie permanentnym nowym klientem. Jak powszechnie wiadomo na nowego klienta czekają promocje lepsze niż dla stałych. Czasem są to nagrody rzeczowe, czasem pieniężne, a czasem to po prostu oszczędność pieniędzy. Czy tak jest w rzeczywistości?
Prawo do bycia zapomnianym wynika z artykułu 17 RODO
Zgodnie z nim osoba, której dane dotyczą ma prawo żądania od administratora niezwłocznego usunięcia dotyczących jej danych osobowych, a administrator ma obowiązek bez zbędnej zwłoki usunąć dane osobowe, jeżeli zachodzi jedna z następujących możliwości:
a) dane osobowe nie są już niezbędne do celów, w których zostały zebrane lub w inny sposób przetwarzane;
b) osoba, której dane dotyczą, cofnęła zgodę, na której opiera się przetwarzanie i nie ma innej podstawy prawnej przetwarzania;
c) osoba, której dane dotyczą, wnosi sprzeciw na mocy art. 21 ust. 1 wobec przetwarzania i nie występują nadrzędne prawnie uzasadnione podstawy przetwarzania lub osoba, której dane dotyczą, wnosi sprzeciw na mocy art. 21 ust. 2 wobec przetwarzania;
d) dane osobowe były przetwarzane niezgodnie z prawem;
e) dane osobowe muszą zostać usunięte w celu wywiązania się z obowiązku prawnego przewidzianego w prawie Unii lub prawie państwa członkowskiego, któremu podlega administrator;
f) dane osobowe zostały zebrane w związku z oferowaniem usług społeczeństwa informacyjnego, o których mowa w art. 8 ust. 1 rozporządzenia.
Gdy czytam przepis w zasadzie sprawa wydaje się prosta. Korzystamy z danej promocji, prosimy o usunięcie danych osobowych. I zaraz później możemy korzystać z promocji dla nowych klientów. Ale sprawa komplikuje się, gdy przeczytamy dalsze postanowienia wskazanego artykułu 17 RODO
Prawo do bycia zapomnianym zgodnie z RODO ma swoje ograniczenia
Zgodnie z dalszą treścią cytowanego artykułu prawo do bycia zapomnianym stosownie do przepisów RODO nie ma zastosowania gdy przetwarzanie jest niezbędne:
a) do korzystania z prawa do wolności wypowiedzi i informacji;
b) do wywiązania się z prawnego obowiązku wymagającego przetwarzania na mocy prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego, któremu podlega administrator, lub do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi;
c) z uwagi na względy interesu publicznego w dziedzinie zdrowia publicznego zgodnie z art. 9 ust. 2 lit. h) oraz i) i art. 9 ust. 3;
d) do celów archiwalnych w interesie publicznym, do celów badań naukowych lub historycznych lub do celów statystycznych zgodnie z art. 89 ust. 1, o ile prawdopodobne jest, że prawo, do bycia zapomnianym, uniemożliwi lub poważnie utrudni realizację celów takiego przetwarzania;
e) do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń.
Jak widzimy administrator promocji dla nowych klientów może powołać się na punkt e. Łatwo wyobrazić sobie taką sytuację. Wiele sklepów internetowych wprowadziło rabaty za pierwsze zakupy dla nowych klientów. Jeżeli z niego skorzystamy będą nam przysługiwać takie roszczenia jak gwarancja – czasem również rozszerzona gwarancja, rękojmia, prawo do odstąpienia od umowy. Gdy złożymy wniosek o usunięcie danych osobowych administrator będzie mógł nam odmówić. I takim sposobem będziemy w bazie danych na okres realizacji roszczeń. W taki sam sposób będą przepisy będą obowiązywały w promocjach, w których jako bonus dla nowych klientów będą wydawane jakieś nagrody rzeczowe.
Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zażądać usunięcia naszych danych po upływie tego okresu. Wtedy faktycznie będziemy dla administratora nowymi klientami. A gdyby jednak odmówił twierdząc, że już korzystaliśmy z promocji dla nowych klientów, wtedy będziemy mogli zgłosić do UODO, że administrator nie wywiązał się z obowiązku niezwłocznego usunięcia danych. Administrator zapłaci wtedy karę za naruszenie przepisów RODO.