Alimentów można się domagać nie tylko od członków rodziny. Choć najczęściej mówi się o nich w kontekście relacji rodzic-dziecko, to przepisy przewidują tez inne sytuacje związane z tym obowiązkiem. Jedna z nich wynika z przepisów prawa spadkowego. Choć spadkobiercy zwykle nie zdają sobie z tego sprawy, czasami będą musieli zapłacić alimenty na dziadków spadkodawcy.
Alimenty nie tylko dla najbliższych
Alimenty najczęściej kojarzą się z relacją rodzic-dziecko. Często wspomina się o nich także w kontekście byłego małżonka. Szczególnie dużo emocji budzą w przypadku orzeczenia o wyłącznej winie jednej ze stron. W takim wypadku musi ona płacić alimenty na byłą żonę czy męża ze względu na sam fakt pogorszenia się jego komfortu życia.
Obowiązek alimentacyjny może jednak dotyczyć także innych członków rodziny. Wprawdzie zawsze żąda się ich najpierw od osób najbliższych. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, gdy do zapłaty będzie zobowiązane na przykład rodzeństwo czy wnuki.
W przypadku dziadków przewidziano szczególne uprawnienia. W niektórych sytuacjach alimenty na ich rzecz mogą zapłacić zupełnie obce im osoby. Mowa tu o spadkobiercach ich wnuczki czy wnuka.
Alimenty na dziadków spadkodawcy zapłacą zarówno spadkobiercy z ustawy, jak i z testamentu
W kontekście alimentów na dziadków spadkodawcy nie ma znaczenia, czy miejsce ma dziedziczenie na podstawie ustawy, czy testamentu. W obu przypadkach przepisy przewidują obowiązek zapłaty alimentów na rzecz dziadków zmarłego, odpowiednio w art. 938 i 966 Kodeksu cywilnego.
Oczywiście nie chodzi tu o każdy przypadek, gdy dziadkowie spadkodawcy dożyli otwarcia spadku. Mogą domagać się zapłaty alimentów tylko w momencie, gdy popadną w niedostatek, a więc nie będą w stanie zaspokajać swoich podstawowych, uzasadnionych potrzeb. Co więcej, do spadkobierców zwrócą się tylko wtedy, gdy nie mogli otrzymać alimentów od osób, na których ciąży ustawowy obowiązek alimentacyjny. Jedynie w takiej sytuacji mają prawo żądać, by to spadkobierca dostarczał im środki utrzymania w stosunku do ich potrzeb i wartości udziału spadkowego.
Podobnie sytuacja wygląda w przypadku dziedziczenia testamentowego. W takim wypadku może się zdarzyć, że spadek przypada osobom w ogóle nie spokrewnionym czy spowinowaconym z dziadkami zmarłego. Zgodnie z art. 966 Kodeksu cywilnego i od takich osób dziadkowie spadkodawcy mogą domagać się alimentów na swoją rzecz po spełnieniu tych samych, wyżej opisanych warunków.
Spadkobierca nie ma prawa uchylić się od tego obowiązku. Przepisy przewidują jednak, że zamiast regularnie płacić alimenty na rzecz dziadków zmarłego, może jednorazowo przekazać im sumę pieniężną odpowiadającą 1/4 swojego udziału spadkowego. W takim wypadku uznaje się, że ich roszczenie zostało zaspokojone. Nie ma natomiast możliwości, by sam spadkodawca pozbawił swoich dziadków możliwości żądania alimentów – np. poprzez zamieszczenie odpowiedniego postanowienia w testamencie.
