Osoby, które obecnie wstrzymały się z zakupem mieszkania ze względu na niską zdolność kredytową mogą mieć nadzieję, że za jakiś czas sytuacja wróci do normy - a banki znowu będą chętnie udzielać klientom kredytów, zwłaszcza, gdy stopy procentowe zaczną spadać. Problem polega na tym, że wszystko wskazuje na to, że będzie trudniej dostać kredyt hipoteczny nawet w momencie, gdy - przynajmniej teoretycznie - zdolność kredytowa klientów wzrośnie (stopy procentowe zostaną obniżone lub KNF zmieni rekomendację). Eksperci są zdania, że czasy masowego udzielania kredytów hipotecznych już są za nami.

Jak w rozmowie z Interią stwierdził główny analityk grupy BIK Waldemar Rogowski, nie spodziewa się on, by w warunkach nieprzewidywalności co do przyszłej inflacji Komisja Nadzoru Finansowego zdecydowała się na obniżenie buforu doliczanego do oprocentowania (obecnie bufor wynosi 5 pkt proc., podczas gdy przed wydaniem tegorocznej rekomendacji KNF banki uwzględniały bufor na poziomie maksymalnie 2,5 pkt proc.). Podkreśla również, że nie powinno dziwić, że banki obecnie znacznie ostrożniej podchodzą do udzielania zobowiązań finansowych - na co wpływ mają m.in. liczne obciążenia regulacyjno-podatkowe. Jako przykład podaje współczynniki dla produktów kredytowych z limitami. Kiedyś banki uwzględniały 10 proc. przyznanego limitu przy ocenie zdolności kredytowej; dziś jest to już 20-30 proc.

Jakby tego było mało, przy udzielaniu kredytów banki muszą też brać pod uwagę ryzyko związane z ewentualnym kwestionowaniem w przyszłości przez kredytobiorców stawki WIBOR jako referencyjnej. Dodatkowo cały czas nie została jeszcze ostatecznie rozwiązana sprawa z kredytami frankowymi. Jeśli wyrok TSUE okaże się niekorzystny dla banków, to będą musiały one ponieść ogromne koszty. Przewodniczący KNF jest nawet zdania, że w Polsce może wtedy upaść kilka dużych banków.

Niestety - to wszystko prowadzi do konkluzji, że banki mogą już nie powrócić do modelu, w którym masowo udzielają zobowiązań hipotecznych. Ryzyko - zwłaszcza prawne - może okazać się zbyt wysokie.

To z kolei oznacza, że wiele osób może zostać zmuszonych do dalszego wynajmowania mieszkań, bez szansy - w ciągu kolejnych lat - na zakup nieruchomości. Jeśli tak faktycznie by się stało, stawki za najem mogą jeszcze wzrosnąć; właściciele lokali mieszkalnych będą w tym widzieć szansę na dodatkowy zarobek. Być może więcej osób będzie się też decydować na mieszkanie w domu wielorodzinnym - czyli np. z rodzicami, dziadkami czy innymi członkami rodziny.