Rosnące raty kredytów, rosnące ceny wszelkich towarów, praca na półtora etatu, galopująca inflacja – brzmi znajomo? Tak, to otaczająca nas obecnie rzeczywistość, z którą przyszło nam się mierzyć. Nieduża, trzyosobowa rodzina, w której rodzice posiadają etaty i prace dodatkowe za chwilę może i tak finansowo się wykoleić. Są osoby, które już teraz zaczęły się zastanawiać czy dziecko może zacząć pracować. A jeśli może, to jaką pracę może wykonywać?
Czy dziecko może pracować?
Otóż dla wszystkich, którym towarzyszą negatywne uczucia, co do pracy wykonywanej przez dzieci, odpowiedź może być trudna do zaakceptowania. Prawo polskie pozwala na zatrudnianie osób młodocianych oraz przyzwala na wykonywanie pracy zarobkowej przez dzieci. Obie te kwestie są jednak obwarowane licznymi ograniczeniami. Osoby młodociane i dzieci nie mogą pracować na takich samych zasadach jak osoby pełnoletnie. Zdaje się to być całkiem uzasadnione. Wskazać w tym miejscu można Art. 65 ust. 3 Konstytucji – „stałe zatrudnianie dzieci do lat 16 jest zakazane. Formy i charakter dopuszczalnego zatrudnienia określa ustawa.” Oprócz zapisów ustawy mamy jeszcze instytucję inspektora pracy, który wydaje zezwolenia na zatrudnianie czy zlecanie innych zajęć dzieciom.
Pracownik młodociany – kim jest i co może
Pracownikiem młodocianym nazywamy osobę, która nie ukończyła jeszcze 18 lat, jednak ma skończonych lat 15. Osoba taka może zostać zatrudniona pod warunkiem, że ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową. Musi też zdobyć świadectwo lekarskie stwierdzające, że wykonywana praca nie zagraża zdrowiu młodocianego. W tym miejscu warto wspomnieć, iż osoby, które nie ukończyły 15 lat i/lub nie ukończyły szkoły podstawowej, również mogą zostać zatrudnione na pewnych określonych w Kodeksie pracy warunkach. Młodociany może zostać zatrudniony na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, bądź na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu lekkich prac.
Praca zarobkowa dzieci poniżej 15 roku życia
Tak, taka praca również jest możliwa, jednak w ściśle określonych przypadkach. A więc dzieci mogą być zleceniobiorcami prac jedynie w zakresie kulturalnym, artystycznym, sportowym lub reklamowym. Natomiast zleceniodawca, aby zlecić pracę musi uzyskać zgodę przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka oraz zezwolenie właściwego inspektora pracy.
Co bardzo istotne inspektor pracy odmówi wydania takiego zezwolenia, jeżeli wykonywanie pracy lub innych zajęć powoduje zagrożenie dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego dziecka. Odmowa nastąpi również, gdy praca lub zajęcie będzie zagrażało wypełnianiu obowiązku szkolnego przez dziecko.
Jak rozliczyć zarobki dziecka podatkowo?
Sposób rozliczania dochodów dzieci zależy od ich rodzaju. Często dochody te są doliczane do dochodów rodzica. W związku z tym, jeśli rodzicom przysługuje prawo dysponowania dochodami dziecka, mają oni obowiązek ich doliczenia do swoich dochodów. Dochodami „doliczanymi” są między innymi dochody obejmujące: renty, prawa majątkowe, najem, kapitały pieniężne. W innym przypadku rodzic musi złożyć odrębne zeznanie podatkowe, wskazując dane osobowe dziecka. Do odrębnego zeznania podatkowego zaliczamy między innymi dochody: ze świadczenia pracy, z autorstwa książki, ze sprzedaży walut obcych, ze stypendiów oraz ze sprzedaży nieruchomości.
