Na temat obowiązku alimentacyjnego narosło w społeczeństwie wiele mitów. Jednym z tych mitów jest czas trwania obowiązku alimentacyjnego. Czy obowiązek alimentacyjny wygasa w dniu 18 urodzin? Do kiedy należą się alimenty dla dziecka?
Obowiązek alimentacyjny polega na zapewnieniu środków utrzymania członkom swojej rodziny. Oczywiście najczęściej o alimentach mówi się w kontekście alimentów na dzieci bądź ewentualnie byłego małżonka po rozwodzie. Obowiązek ten nie jest ściśle określony tylko co do tych osób. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby ustalić obowiązek płacenia alimentów na rzecz rodzeństwa, rodziców czy dziadków bądź innych krewnych w linii prostej. Obowiązek alimentacyjny jest uregulowany w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym i został zdefiniowany następująco:
Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.
Oczywiście biorąc pod uwagę stopnie pokrewieństwa, prawo przewiduje określoną kolejność ustalania takiego obowiązku. Całkowicie bezzasadnym byłoby nakazywanie płacenie alimentów dziecku przez dziadków z całkowitym pominięciem rodziców tego dziecka.
§ 1. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.
§ 2. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.
Nie ulega wątpliwości, że zdecydowanie najczęściej orzeka się ten obowiązek w odniesieniu do rodziców małoletnich dzieci. Czas trwania tego obowiązku nie został określony precyzyjnie, co przyczyniło się do powstania wielu mitów na temat alimentów. Do kiedy należą się alimenty?
Do kiedy należą się alimenty?
Czas trwania obowiązku alimentacyjnego w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym został określony opisowo. Obowiązek ten nie wygasa z chwilą osiągnięcia konkretnego wieku przez dziecko ani ukończenia przez niego określonego stopnia edukacji.
Art. 133 § 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Wynika z tego wprost, że alimenty należą się do czasu, aż dziecko nie jest się w stanie samodzielnie utrzymać. Niezależnie od tego, czy ukończyło 18 lat, 25 lat lub od tego, czy uzyskało wyższe wykształcenie. Jedynym kryterium w tym przypadku jest możliwość samodzielnego utrzymania się. Warto przy tym wskazać, że jest to kwestia badana w postępowaniu sądowym. Wynika to z tego, że obowiązek ten został ustalony przez sąd i to właśnie sąd może go zmienić bądź uchylić, również z datą wsteczną.
Teoretycznie jest zatem możliwe trwanie obowiązku alimentacyjnego nawet co do 40-letniego dziecka. Prawo przewiduje jednak istnienie takich leniwych osób, które z alimentów mogłyby zrobić sobie stałe źródło utrzymania, zwyczajnie nie chcąc się usamodzielnić.
Art. 133 § 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
Każdorazowo jednak jest to kwestia badana przez sąd, a zatem obowiązany do płacenia alimentów nie może sam z siebie arbitralnie powiedzieć, że przestaje płacić, ponieważ dziecko jest już dorosłe. W takim wypadku niezbędna okaże się egzekucja alimentów.
Do kiedy należą się alimenty z Funduszu Alimentacyjnego?
Skąd zatem wzięło się przekonanie, że alimenty należą się do ukończenia 18 lat albo do ukończenia studiów? Odpowiedzi należy szukać w świadczeniu przyznawanym z Funduszu Alimentacyjnego. W tym przypadku faktycznie świadczenie to jest przyznawane dla dzieci do ukończenia przez nie 18 roku życia. W przypadku jednak kontynuowania przez nie nauki, granica wieku przesuwa się do 25 roku życia.
