Hodowla psów i kotów stanowi dochodowy interes. Tymczasem ustawodawcy zależy zarówno na dobru zwierząt, jak i na tym, by populacja tych zwierząt w kraju nie wymknęła się spod kontroli. Stąd właśnie wszelkiego rodzaju ograniczenia wprowadzone przepisami prawa. Dotyczą one w szczególności zwierząt nierasowych, ale nie tylko. Kluczowym przepisem jest w tym przypadku art. 10a ustawy o ochronie zwierząt.

Konsekwencje tak szerokich ograniczeń są dość interesujące. Nikogo chyba nie dziwi, że zabroniono popularnej jeszcze ze dwie dekady temu sprzedaży szczeniaków i kociąt prosto z kartonów na improwizowanych giełdach organizowanych przy okazji wystaw. Pewne zaskoczenie może jednak budzić ustęp drugi przywołanego przepisu. Rozmnażanie psów i kotów w celu ich sprzedaży jest zabronione, pomijając członków ogólnopolskich związków hodowców.

Sens takiej regulacji jest oczywisty. Chodzi o ograniczenie działalności pseudohodowli, w których zwierzęta trzymane są w podłych warunkach i rozmnażane poza jakąkolwiek kontrolą. Jest jednak efekt uboczny: przy okazji zakaz objął także wszelki handel kundelkami czy dachowcami.

Dlaczego użyłem sformułowania "efekt uboczny"? W powszechnym przekonaniu kundelki bywają psami zdrowszymi niż przedstawiciele niektórych ras hodowlanych. Na szczególne uwzględnienie zasługują tutaj stworzone przez człowieka abominacje w rodzaju współczesnych mopsów. Brak kontroli nad hodowlami przynosi jednak zdecydowanie większe szkody.

Pseudohodowle to jeden aspekt problemu. Drugim jest nadmiar rodzących się zwierząt, które później nie mogą znaleźć właściciela. To z kolei prowadzi do patologii w rodzaju topienia szczeniaków w rzece, czy po prostu sfor bezpańskich psów. Warto wspomnieć, że ustawa o ochronie zwierząt nakłada w tej kwestii określone obowiązki na gminy. Ich realizacja kosztuje. Dlatego omawiane zakazy można śmiało uznać także za swego rodzaju element prewencji. Wspominam o tym dlatego, że ustawodawca nie poprzestał wyłącznie na samym zakazie.

Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że sprzedaż kundelków oraz "rasowych" psów z pseudohodowli stanowi wykroczenie. Wynika to jasno z art. 37 ust. 1 wspominanej już ustawy.

Maksymalna kara za wykroczenie wynosi obecnie 5 000 zł. Dodatkowo sąd może w takim przypadku zasądzić nawiązkę w wysokości 1 000 zł na cel związany z ochroną zwierząt. Karalne jest także usiłowanie, podżeganie i pomocnictwo. Na baczności powinni się więc także pracownicy pseudohodowli. Ważnym elementem kary jest także możliwość orzeczenia przez sąd przepadku zwierząt wykorzystywanych do rozpłodu oraz sprzedawanego żywego towaru.

Warto wspomnieć, że pozorne czynności w rodzaju oddania szczeniaka "za zwrot kosztów karmy" w żadnym wypadku nie chronią sprawcę przed odpowiedzialnością. To w dalszym ciągu zabroniony handel.