Mieszkania komunalne to sposób na zapewnienie dachu nad głową ubogim rodzinom, których nie stać na własne mieszkania. W praktyce jednak, takie rozwiązanie jest także wykorzystywane przez osoby bogatsze, które w ten sposób zmniejszają koszty utrzymania. W ich przypadku ma jednak nastąpić podwyżka czynszu – tak stanowi wchodząca w życie 21. kwietnia nowelizacja prawa.
Aby otrzymać mieszkanie komunalne, starające się o to osoby muszą wykazać odpowiednio niskie dochody. Stawki te są ustalane przez poszczególne samorządy, jednak z reguły nie przekraczają sumy 2 tysięcy złotych brutto na osobę. Jest to ważny wyróżnik, który różnicuje mieszkania komunalne od socjalnych. Te drugie przyznawane są osobom w jeszcze trudniejszej sytuacji finansowej, nie podlegają także wykupowi. Nadal jednak przy dochodach tego rzędu ciężko o wynajem mieszkania na wolnym rynku, a tym bardziej jego zakup. Oczywiście nie jest to rozwiązanie pozbawione wad. Pisaliśmy o tym chociażby tutaj, czy tutaj – jednak dla wielu rodzin to najlepszy sposób na uzyskanie dachu nad głową.
Co jednak, gdy dochody się zwiększą?
Do tej pory nie wpływało to w żaden sposób na możliwość dalszego wynajmu. Kiedy danej osobie lub rodzinie zostało ono przyznane, mogła je wynajmować tak długo, jak chciała. Oczywiście zdarzały się wyjątki, kiedy mieszkania takie odbierane były uchwałą rady gminy, jednak co do zasady nie było mechanizmu weryfikacyjnego. Od grudnia 2017 roku trwały jednak pracę nad zmianą tego stanu rzeczy, zakończone dnia 14 lutego ubiegłego roku podpisem prezydenta. Od dnia 21 kwietnia przepisy wejdą w życie na terenie całej Polski.
Jak dokładnie ma przebiegać weryfikacja?
Kryteria dochodowe zostały określone przez rady poszczególnych gmin, jednak zasada jest taka sama w całym kraju. Urząd Gminy będzie miał prawo wystosować zapytanie o wysokość dochodów z ostatnich 3 miesięcy. Lokator zobowiązany jest do złożenia oświadczenia w tej sprawie pod rygorem odpowiedzialności karnej. Następnie urzędnicy wyciągną średnią, która posłuży za podstawę do określenia dalszego postępowania. W przypadku przekroczenia stawki określonej przez gminę, możliwości będą dwie.
Podwyżka albo wyprowadzka
Pierwszym wariantem jest podwyżka czynszu o kwotę nadwyżki dochodów – do maksimum 8 procent wartości odtworzeniowej lokalu. W takim przypadku podwyżka może wynieść nawet powyżej 50%, przy czym jeśli to nastąpi, przez pierwsze pół roku lokator będzie płacił maksimum 150% wartości dotychczasowego czynszu.
Druga możliwość to wyprowadzka. I tak naprawdę głównie o to chodzi ustawodawcy – aby dla osób, które zdecydowanie zwiększyły swoje dochody i nie potrzebują już mieszkania komunalnego, stało się ono nieopłacalne. Jest to podyktowane długimi kolejkami do wynajmu takich mieszkań – złożonymi z osób o realnie niskich dochodach, potrzebujących tej formy pomocy ze strony państwa.
