W zeszłym roku rządzącym udało się wybrnąć, jeśli chodzi o podwyżki cen prądu. W tym roku może to już jednak nie być takie proste. Analitycy jednego z banków prognozują, że już wkrótce firmy mogą zapłacić nawet 40 proc. więcej za prąd. A większe koszty firm to niemal zawsze większe wydatki dla obywateli. Rządzący bronią się, że żaden kataklizm cenowy nas nie czeka, ale wyjaśnienia brzmią mało przekonująco.
Rekompensata za wzrost cen nie dla wszystkich
Kiedy już wydawało się, że rządzący dzięki specjalnej ustawie w grudniu 2018 r. wybrnęli z problemu galopujących cen prądu, to nagle okazało się, że Komisja Europejska ma zastrzeżenia co do formy pomocy, jaką rządzący postanowili oferować firmom. Chodzi o rekompensaty za wzrost cen prądu. Zdaniem KE byłaby to niedozwolona forma pomocy publicznej. Ostatecznie okazało się, że rekompensaty będą, ale nie dla wszystkich. Małe i średnie firmy będą mogły co najwyżej ubiegać się o pomoc de minimis. Większe pozostają bez szans na cokolwiek.
A nie ma co się oszukiwać – jeśli przedsiębiorcy będą więcej płacili za energię, to poniesione straty będą chcieli zminimalizować. A najłatwiej zrobić to poprzez wzrost cen niektórych usług czy towarów. Zwłaszcza, jeśli chodzi np. o markety, w których podwyżki cen prądu są właściwie pewne.
„Żadnej podwyżki cen prądu w 2019 nie będzie”
Z drugiej strony mamy minister Emilewicz, która od wczoraj przekonuje, że podwyżki cen prądu w 2019 r. nie będzie. A przynajmniej – nie dla gospodarstw domowych, czyli przeciętnego Kowalskiego. I chociaż minister może mieć w tej kwestii rację, to niestety, ale w ogólnym rozrachunku niewiele to daje.
Dlaczego podwyżki cen prądu miałyby nie objąć gospodarstw domowych? Otóż Komisja Europejska zakwestionowała jedynie rekompensaty dla firm (i to tych dużych), a nie dla samorządów. Przed drastycznym wzrostem cen powinny na razie obronić się także mniejsze firmy, które mogą otrzymać tzw. pomoc de minimis. Czyli taką, na jaką KE wyraża zgodę – chodzi o pomoc publiczną, której limit wynosi 200 tys. euro w ciągu trzech lat obrotowych. Na ten moment nie ma ratunku dla większych firm, które muszą liczyć się z tym, że za prąd – po cenie rynkowej – zapłacą już od 1 lipca.
Teoretycznie jest jeszcze pomysł MPiT na rekompensaty dla branż energochłonnych. Ma to zmniejszyć szok cenowy dla przedsiębiorstw, które zużywają w Polsce najwięcej energii, a tym samym – zabezpieczyć m.in. stanowiska pracy (astronomiczne podwyżki cen prądu mogłyby doprowadzić np. do ogromnej redukcji etatów).
Rządzący przekonują, że wszystko będzie dobrze, ale brzmi to mało przekonująco
Niestety, mimo zapewnień rządzących, że podwyżki cen prądu nie obejmą gospodarstw domowych, to i tak jest się czego bać. Po pierwsze – za droższą energię dla większych firm zapłacimy wszyscy. Po drugie – eksperci przewidują, że polskie przedsiębiorstwa mogą odczuć na początku 2020 r. wzrost cen w wysokości 40 proc. rok do roku. A to już konieczność nie tylko np. wzrostu cen za towary czy usługi, ale także konieczność reorganizacji, redukcji etatów itd. A to nie wróży niczego dobrego.