Polski Kodeks pracy do pewnego stopnia reguluje kwestię pracy w upały – jednak niewystarczająco, ponieważ nie jest np. określona maksymalna temperatura, w której może pracować zatrudniony. Pracowników może zatem ucieszyć fakt, że UE przygotowała nowe wytyczne dla pracodawców, dotyczące właśnie pracy podczas upałów. Czy to jednak coś zmieni?
UE przygotowała nowe wytyczne dla pracodawców
Nie jest tajemnicą, że ekstremalne upały – a z takimi mamy do czynienia coraz częściej również w Polsce – mogą powodować poważne problemy zdrowotne. Jednocześnie w naszym kraju nie ma przepisów zabraniających pracy w upały (czy konkretniej: powyżej jakiejś ustalonej temperatury). Nie ma też odgórnego nakazu wprowadzenia dodatkowych przerw regeneracyjnych. Pracodawca musi natomiast zapewnić napoje pracownikom (choć również jedynie w określonych sytuacjach).
Być może jednak coś się zmieni, jeśli chodzi o podejście pracodawców do pracy w upały, ponieważ UE przygotowała nowe wytyczne dla pracodawców w tej kwestii. Wytyczne nie są wprawdzie wiążące, ale mogą zapoczątkować pewne zmiany dotyczące praw pracowników w upały.
Czego zatem konkretnie dotyczą nowe wytyczne? Jak można przeczytać w publikacji, zawiera ona „praktyczne wskazówki dotyczące zarządzania ryzykiem związanym z pracą w wysokiej temperaturze oraz informacje na temat tego, co należy zrobić, jeśli pracownik zacznie cierpieć na chorobę związaną z przegrzaniem”. Wytyczne opracowano na podstawie istniejących rekomendacji różnych organizacji zajmujących się kwestiami zdrowia.
W publikacji zawarto m.in. wskazówki dotyczące pierwszej pomocy w leczeniu udaru cieplnego, wyczerpania cieplnego czy rabdomiolizy i omdlenia cieplnego. UE podpowiada również, od czego powinny zależeć krajowe wytyczne dotyczące ekspozycji na wysoką temperaturę (czyli pracy podczas upałów). Są to m.in. wymagania związane z pracą, wilgotność względna, prędkość ruchu powietrza czy stosowana odzież. Jednocześnie wytyczne nie sugerują, jaka powinna być maksymalna temperatura, w której pracownicy mogą nadal pracować.
Ocena ryzyka i kontrola stresu cieplnego
W publikacji poruszona została również kwestia oceny ryzyka wystąpienia stresu cieplnego – w zależności od rodzaju prac wykonywanych przez pracownika. Pracodawca nie tylko powinien dokonać takiej oceny i wskazać czynniki, które mogą spowodować wystąpienie stresu cieplnego, ale też – spróbować ograniczyć to ryzyko przez zastosowanie konkretnych środków ochrony. Zdaniem UE potrzebne są też kontrole inżynieryjne, które miałyby na celu sprawdzanie infrastruktury w zakładzie pracy i skuteczności zastosowanych rozwiązań.
Publikacja porusza też kwestię środków ochrony indywidualnej, nawodnienia i dodatkowych przerw na odpoczynek.
Oczywiście trudno się spodziewać, że pracodawcy zaczną się teraz masowo stosować do przedstawionych wytycznych. Być może jest to jednak ze strony UE wstęp do regulacji na większą skalę – i zapewnienia pracownikom dodatkowych praw podczas pracy w upały.