Program Bezpieczny Kredyt 2%, wprowadzony przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, wywołał znaczące zmiany na polskim rynku nieruchomości. Z ponad 37 tysiącami podpisanych umów i kolejnymi 66,5 tysiącami wniosków w trakcie procedowania do połowy listopada, program ten nie tylko zwiększył dostępność mieszkań dla szerokiej grupy społecznej, ale także wprowadził istotne zmiany w charakterystyce nabywców oraz dostępności mieszkań na rynku.
Zmiana demografii nabywców mieszkań
Znaczącym efektem programu jest wzrost udziału młodych kupujących na rynku mieszkaniowym. Analiza profilu kupujących dokonana przez Metrohouse i Credipass wskazuje, że udział osób w wieku 20-30 lat wzrósł z 8% w II kwartale 2023 roku do 17% w III kwartale. Wcześniej osoby do 30 roku życia były często wykluczane z rynku z powodu braku zdolności kredytowej. Dzięki Bezpiecznemu Kredytowi 2%, gdzie dopłaty są uwzględniane przy wyliczaniu zdolności kredytowej i stosuje się niższy bufor zabezpieczający ryzyko zmienności stóp procentowych, zdolność kredytowa osób młodych znacznie się poprawiła. Na przykład, małżeństwo bez dzieci ubiegające się o kredyt w wysokości 500 tys. zł musi wykazać dochód netto 7 000 zł, podczas gdy w przypadku tradycyjnego kredytu wymagane byłoby 8 000 zł.
Zmniejszenie zakupów inwestycyjnych
Program wpłynął również na zmianę w zakupach inwestycyjnych. Dane Metrohouse i Credipass pokazują, że udział zakupów inwestycyjnych zmalał z 45% w II kwartale 2023 roku do 37% w III kwartale. Ta zmiana nie wynika z mniejszego zainteresowania inwestycjami, ale z fali zakupów mieszkań przez osoby kupujące pierwsze mieszkanie. Średnie mieszkanie nabywane inwestycyjnie ma 50 m² i kosztuje 419 tys. zł.
Zmniejszenie podaży mieszkań na rynku
Wprowadzenie programu miało również wpływ na ogólną dostępność mieszkań na rynku. Według Unirepo, liczba ofert mieszkań na sprzedaż zmniejszyła się o 11% w porównaniu do analogicznego okresu w 2022 roku, co jest widoczne przede wszystkim w ofertach mieszkań do 500-600 tys. zł w największych miastach. W III kwartale 2023 roku, sprzedaż mieszkań na rynku wtórnym w tej cenie stanowiła 65% wszystkich transakcji, w porównaniu do 78% rok wcześniej.
Program Bezpieczny Kredyt 2% otworzył rynek nieruchomości dla młodych osób i tych o niższych dochodach, umożliwiając im zakup pierwszego mieszkania. Jednakże, przyniósł on również efekty uboczne, takie jak zmniejszenie liczby zakupów inwestycyjnych oraz ograniczenie podaży dostępnych mieszkań. Te zmiany są świadectwem dynamicznego wpływu polityki rządowej na rynek nieruchomości i podkreślają znaczenie dalszego monitorowania i dostosowywania takich programów, aby zrównoważy
