Tego, że prowadzenie samochodu i picie alkoholu nie idą w parze, raczej nie trzeba nikomu tłumaczyć. „Piłeś? Nie jedź” jest sloganem znanym większości Polaków.
Zdarzają się jednak przypadki buntowników z wyboru, którym wydaje się, że odmówienie sobie trzech piw zabije ich życie towarzyskie, a to zbyt wysoka cena do zapłacenia w piątkowy wieczór (fakt faktem, nieodmówienie sobie tych trzech piw może pozbawić ich życia tak w ogóle, ale wiadomo, piątkowy wieczór rządzi się swoimi prawami).
Polski ustawodawca wprowadził odpowiednie przepisy odnoszące się do tych, którzy nie są w stanie zrezygnować z jazdy po pijaku, a grono odbiorców jest pokaźne. Jak wynika z policyjnych raportów, każdego roku jest to ponad 100 tys. osób.
Co w takim razie grozi za prowadzenie samochodu po alkoholu?
To zależy przede wszystkim od stężenia alkoholu we krwi. Jeżeli kierowca znajduje się w stanie „po spożyciu alkoholu”, czyli stężenie alkoholu w jego krwi wynosi od 0,2 promila do 0,5 promila, to dopuszcza się wykroczenia. Jeżeli zaś stężenie alkoholu przekracza 0,5 promila, kierowca znajduje się w stanie nietrzeźwości i popełnia przestępstwo.
„Art. 46. Ustawy z dnia 26 października 1992 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
- Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
1) stężenia we krwi od 0,2 ‰ do 0,5 ‰ alkoholu albo
2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
- Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
1) stężenia we krwi powyżej 0,5 ‰ alkoholu albo
2) obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.”
Prowadzenie samochodu po alkoholu – jaka grzywna?
Tę kwestię reguluje Kodeks wykroczeń. Chodzi przede wszystkim o:
„Art. 87. § 1. Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 50 złotych.
§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.”
W przypadku prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu sprawca podlega karze aresztu, która może być wymierzona w wymiarze od 5 do 30 dni (co reguluje art. 19 k.w.), albo grzywny nie niższej niż 50 zł, która z drugiej strony może osiągnąć aż 5000 zł (art. 24 k.w.) Sąd obligatoryjnie orzeka do tego zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat (art. 29 § 1 k.w.). Kierowca musi zwrócić dokument uprawniający do prowadzenia określonego pojazdu. Dopóki tego nie zrobi, okres, na który orzeczono zakaz, nie biegnie.
Co w przypadku, kiedy poziom alkoholu we krwi kierowcy przekracza 0,5‰?
Wtedy mamy do czynienia z przestępstwem z art. 178a. Kodeksu karnego tj. prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, którego sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Inny wymiar kary przewidziany jest dla kierowców, którzy byli już wcześniej prawomocnie skazani za takie samo lub inne przestępstwo związane ze stwarzaniem zagrożenia w ruchu drogowym w stanie nietrzeźwości. Wtedy kara pozbawienia wolności wynosi od 3 miesięcy do 5 lat.
„Art. 178a. § 1. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 4. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo określone w art. 173, 174, 177 lub art. 355 § 2 popełnione w stanie nietrzeźwości, lub pod wpływem środka odurzającego albo dopuścił się czynu określonego w § 1 w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”
Dodatkowo sąd wobec takiego kierowcy orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów lub pojazdów konkretnego rodzaju na okres nie krótszy niż 3 lata, ale nie dłuższy niż lat 15.
„Art. 42. § 2. Sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 (przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji) był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173, art. 174 lub art. 177.”
Podobnie jak w przypadku wykroczenia sąd nakłada obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu, a do momentu wywiązania się z tego obowiązku okres, na który orzeczono zakaz, nie biegnie.
