Pracownik nie zawsze musi wykonywać polecenia służbowe przełożonego lub pracodawcy. Kodeks pracy określa wyjątki

Praca Dołącz do dyskusji (542)
Pracownik nie zawsze musi wykonywać polecenia służbowe przełożonego lub pracodawcy. Kodeks pracy określa wyjątki

Pracownicy, co do zasady, mają obowiązek stosować się do poleceń przełożonych. W niektórych sytuacjach nie jest to jednak konieczne – i nie chodzi jedynie o polecenia, których wykonanie oznaczałoby złamanie prawa. Kiedy pracownik może odmówić wykonania polecenia służbowego?

Kiedy pracownik może odmówić wykonania polecenia służbowego? Jest kilka wyjątków

Pracownik – zgodnie z przepisami Kodeksu pracy – ma szereg obowiązków dotyczących wykonywanej pracy. Jest m.in. zobowiązany do wykonywania swojej pracy sumiennie i starannie, a ponadto – przestrzegania przepisów BHP, regulaminu zakładu pracy, przestrzegania czasu pracy czy dbania o dobro zakładu pracy. Do obowiązków pracownika należy również wykonywanie poleceń służbowych. Warto jednak pamiętać, że nie mogą to być polecenia, które:

  • nie dotyczą pracy wykonywanej przez pracownika,
  • są sprzeczne z umową o pracę,
  • skutkowałyby złamaniem prawa.

Tym samym odpowiedź na pytanie, kiedy pracownik może odmówić wykonania polecenia służbowego jest dość prosta – kiedy polecenie spełnia jedną z wymienionych wyżej przesłanek. To oznacza, że jeśli na przykład pracodawca (lub bezpośredni przełożony pracownika) zażąda od pracownika wykonania zadania zupełnie niezwiązanego z jego pracą, to pracownik nie musi takiego polecenia spełniać. Jeśli zatem ktoś jest zatrudniony jako doradca klienta – i zgodnie z umową o pracę jego obowiązki dotyczą tylko i wyłącznie obsługi – to przełożony nie może nakazywać np. sprzątania biura, sklepu czy porządkowania magazynu. Warto jednak pamiętać, że czasami zakres obowiązków w umowie jest ujęty w taki sposób, że pracownikowi może być trudno wykazać niezgodność polecenia z umową o pracę czy samym charakterem pracy.

Należy jednak pamiętać o kolejnych wyjątkach, które przewiduje Kodeks pracy

Mimo to może się zdarzyć, że pracownik będzie zobowiązany do wykonania zadania niezwiązanego z jego pracą. Kodeks pracy przewiduje dwie takie sytuacje:

  • kiedy pracodawca powierza pracownikowi inną pracę niż ta określona w umówię – pod warunkiem, że powierza ją na czas określony, nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym oraz gdy to powierzenie jest uzasadnione szczególnymi potrzebami pracodawcy,
  • kiedy pracodawca powierza pracownikowi inną pracę w okresie przestoju.

Warto jednak pamiętać, że tylko wtedy wykonywanie poleceń służbowych niezwiązanych z „podstawową” pracą pracownika jest konieczne. W innych sytuacjach pracownik nie ma takiego obowiązku. Pracodawca lub przełożony usiłujący zmusić pracownika do wykonania takiego polecenia łamie tym samym przepisy Kodeksu pracy.