Na czym polega sankcja kredytu darmowego?
Sankcja kredytu darmowego (SKD) jest to mechanizm prawny, który przysługuje kredytobiorcom na mocy przepisów Ustawy o kredycie konsumenckim. Polega on na możliwości spłaty jedynie kapitału kredytu (bez odsetek, prowizji i innych opłat), jeśli kredytodawca przy jego udzieleniu naruszył przepisy wspomnianej wyżej ustawy. W szczególności chodzi tu o nieprawidłowości w umowie kredytowej oraz niewłaściwe naliczenie kosztów kredytowych.
Powyższy mechanizm wprowadzono jeszcze w 2011 roku, jednak dopiero od niedawno zaczął być on wykorzystywany przez kredytobiorców. Według informacji zebranych przez portal Rzeczpospolita, tylko w 2024 roku liczba pozwów w sprawie SKD wzrosła nawet trzykrotnie w porównaniu do roku poprzedniego. W efekcie na koniec 2024 roku toczyło się już ponad 12 tysięcy postępowań sądowych przeciwko bankom dotyczących sankcji kredytu darmowego.
Kancelarie oferujące pomoc kredytobiorcom ostrzegają przed konsolidacją kredytów
Za rosnącą liczbą pozwów w sprawie SKD w dużej mierze odpowiadają firmy odszkodowawcze i kancelarie prawne, które wyspecjalizowały się w kwestionowaniu umów kredytowych i zaczęły aktywnie reklamować swoje usługi. Ich pomoc w składaniu takich pozwów zwykle okazuje się też niezbędna dla konsumentów, którzy zamierzają walczyć o swoje prawa z dużymi bankami. Skuteczność pozwu zależy bowiem od dokładnej analizy umowy kredytowej i znalezienia w niej wadliwych zapisów mogących być podstawą roszczeń wobec banku, z czym najlepiej radzą sobie jednak eksperci.
Niektóre z kancelarii oferujących pomoc w zakresie sankcji kredytu darmowego informują jednak na swoich stronach internetowych, by klienci uważali na konsolidację kredytów, do której coraz częściej namawiają banki. Taka konsolidacja powoduje bowiem zastąpienie starej umowy kredytowej nową, a więc może skutkować utratą możliwości skorzystania z sankcji kredytu darmowego.
Konsolidacja kredytów nie przeszkadza w dochodzeniu roszczeń, ale trzeba pamiętać o ważnym terminie
Konsolidacja kredytów polega na zaciągnięciu nowego zobowiązania celem spłacenia innych pożyczek. W jej efekcie można zatem połączyć kilka rat w jedną, która może być też znacznie niższa niż suma dotychczasowych np. wskutek wydłużenia okresu kredytowania.
Skutkiem takiej konsolidacji jest jednak faktycznie zakończenie starych umów kredytowych. W ten sposób można więc również „niechcący” zakończyć umowę kredytową, która ze względu na nieprawidłowe zapisy mogłaby podlegać sankcji kredytu darmowego i skutkować obniżeniem kosztów kredytowych. Nie oznacza to jednak, że po zakończeniu takiej umowy nie można jej podważyć.
Zgodnie z przepisami sankcja kredytu darmowego przysługuje przez rok od dnia wykonania umowy kredytowej. Innymi słowy, jeszcze przez rok od dnia konsolidacji zobowiązań kredytobiorca może złożyć w banku oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Ze złożeniem takiego oświadczenia należy się jednak pośpieszyć, ponieważ bank ma aż 30 dni na ustosunkowanie się do takiego pisma. Dopiero natomiast po odrzuceniu wniosku o SKD przez bank można przeciwko niemu złożyć pozew do sądu.