Polscy płatnicy składek korzystają z e-składki od 1 stycznia 2018 r. To rozwiązanie pozwoliło zdjąć z płatników składek obowiązek wykonywania trzech lub czterech oddzielnych przelewów. Teraz wystarczy już jeden - na indywidualny rachunek. To ZUS wziął na siebie ciężar odpowiedniego księgowania i dzielenia środków między poszczególnymi ubezpieczeniami i funduszami.

Nic dziwnego zatem, że Litwa też chce wprowadzić e-składkę. Litewska delegacja specjalistów z zakresu ubezpieczeń społecznych odbyła już nawet pierwsze rozmowy z polskimi przedstawicielami. Jak twierdzi Jerzy Miskis, zastępca dyrektora SODRY, litewska instytucja poszukuje rozwiązań, które mogłyby usprawnić opłacanie składek przez płatników. Skłaniają się ku zastosowaniu rozwiązania z polskiego podwórka, o którym słyszeli już wcześniej.

Uproszczenie opłacania składek to zresztą nie jedyna korzyść z wprowadzenia e-składki. Dzięki wprowadzeniu tego rozwiązania nastąpiło również uszczelnienie systemu poboru składek na ubezpieczenia społeczne. Płatnicy składek z większą skrupulatnością uiszczali należności na indywidualne konto. Dzięki temu w 2019 r. stopień pokrycia wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ze składek wyniósł ponad 80 proc. Prezes ZUS, prof. Gertruda Uścińska jest przekonana, że e-składka to "wyraz właściwego zarządzania finansami publicznymi".

To, że Litwa chce wprowadzić e-składkę nie powinno zresztą dziwić nie tylko ze względu na wymierne korzyści. Rozwiązanie wprowadzone przez ZUS zostało docenione na arenie międzynarodowej. W 2019 r. ZUS otrzymał m.in. aż osiem certyfikatów jakości, czyli tzw. ISSA Good Practice Awards - nagrody dobrych praktyk, przyznawane przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Zabezpieczenia Społecznego. Tym samym polską e-składką zaczęli interesować się specjaliści z innych krajów.

Warto zresztą zauważyć, że e-składka została również w Polsce przeniesiona na grunt podatkowy. To właśnie na niej wzorowano mikrorachunek podatkowy, który działa na podobnej zasadzie. Podatnik również wpłaca wszystkie podatki na jedno konto, a to US bierze na siebie ciężar właściwego ich rozdzielenia. Niestety - o ile sama koncepcja wydaje się całkiem słuszna, o tyle wykonanie pozostawia wiele do życzenia. Podatnicy nie wiedzą na przykład, czy na mikrorachunek podatkowy wpłacać należności z tytułu grzywien i mandatów, czy też nie. Dodatkowo o ile automatyczne rozksięgowanie w przypadku ZUS-u nie budziło większych obaw wśród płatników, o tyle rozksięgowanie przez skarbówkę - już często tak. Pozostaje mieć więc nadzieję, że litwińskim specjalistom wdrożenie rozwiązania na wzór e-składki pójdzie znacznie lepiej.