Powszechnie uważa się, że zaległości w spłacie kredytów czy rachunków, powstają głównie z powodu problemów finansowych. Właśnie tak swoje opóźnienia w spłacie zobowiązań tłumaczą zresztą najczęściej dłużnicy. Najnowszy raport na ten temat obala jednak tę teorię. Jak się bowiem okazuje, nasza rzetelność w spłacie zobowiązań w dużej mierze uzależniona jest od mentalności, na którą z kolei duży wpływ ma… miejsce zamieszkania.
Raport na temat rzetelności płatniczej mieszkańców poszczególnych województw
Analizą zadłużenia Polaków regularnie zajmuje się Krajowy Rejestr Długów, który gromadzi dane na temat rzetelności płatniczej osób fizycznych i przedsiębiorców. Tym razem instytucja ta wraz z ekspertami Rzetelnej Firmy przygotowała Ranking Rzetelności Konsumentów w Polsce według województw. Przy tworzeniu tego rankingu eksperci uwzględnili kilka wskaźników:
- zadłużenie notowane w KRD w całym województwie oraz w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców,
- średnią kwotę zaległości przypadających na jednego dłużnika,
- odsetek zadłużonych w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców każdego regionu.
O miejscu w rankingu zadecydowała zsumowana liczba punktów w każdej z powyższych kategorii. Wyniki tego rankingu są natomiast dość zaskakujące, ponieważ wbrew pozorom najbardziej zadłużeni konsumenci nie mieszkają w najbiedniejszych województwach.
Najmniej rzetelne województwa
O niskiej rzetelności w spłacie zobowiązań świadczy w rankingu niska liczba punktów. Pod tym względem najgorzej wypadły następujące województwa:
- dolnośląskie – 17 pkt.,
- pomorskie – 18 pkt.,
- warmińsko-mazurskie – 21 pkt.,
- mazowieckie – 23 pkt.,
- zachodnio-pomorskie i śląskie – 29 pkt.
Największe problemy z terminową spłatą zobowiązań mają zatem konsumenci z województwa dolnośląskiego, których łączny dług wg danych KRD wynosi 4,19 mld zł. Osoby zadłużone stanowią tu aż 8,18 proc. wszystkich mieszkańców regionu, a każda z nich ma do zwrotu średnio 21,5 tys. zł.
Z kolei dług mieszkańców Pomorza wynosi w sumie 3,34 mld zł. Udział dłużników w województwie jest też dość spory, bo wynosi 7,73 proc. Każdy z nich jest natomiast winny średnio 22,7 tys. zł.
Niechlubne trzecie miejsce od końca w rankingu zajmuje województwo warmińsko-mazurskie, gdzie problemy z zadłużeniem ma 8,05 proc. mieszkańców. Średnio każdy z nich ma do oddania 22,4 tys. zł, natomiast ich łączne zaległości wynoszą 1,99 mld zł.
Regiony o największej rzetelności płatniczej
Najwyższe miejsca w Rankingu Rzetelności Konsumentów zajmują regiony o największej liczbie punktów i są to następujące województwa:
- świętokrzyskie – 53 pkt.,
- podlaskie – 48 pkt.,
- podkarpackie – 45 pkt.,
- małopolskie – 44 pkt.,
- opolskie – 40 pkt.
Największa rzetelność w spłacie zobowiązań charakteryzuje zatem mieszkańców województwa świętokrzyskiego. Według danych KRD mają oni najmniejszą łączną kwotę długów – 944,8 mln zł, a także najmniejszy odsetek dłużników – 4,42 proc.
Uczciwie do spłaty zobowiązań podchodzą także mieszkańcy Podlasia, gdzie zadłużeni stanowią 4,52 proc. wszystkich mieszkańców regionu, a ich łączny dług wynosi 945,6 mln zł. Pod tym względem nie mają się też czego wstydzić mieszkańcy Podkarpacia. Co prawda ich łączny dług jest dość spory, bo wynosi 1,44 mld zł. Jednak w przeliczeniu na 1000 mieszkańców jest on najniższy w Polsce (853,4 tys. zł). Poza tym odsetek dłużników w regionie wynosi zaledwie 3,12 proc.
Polaków różni mentalność i ma ona wpływ także na terminowość w spłacie zobowiązań
W komentarzu do raportu prezentującego Ranking Rzetelności Konsumentów w Polsce eksperci zwrócili uwagę na dość ciekawą kwestię: że rzetelność w spłacie zobowiązań niekoniecznie wynika z sytuacji finansowej, ale jest bardziej związana z mentalnością charakterystyczną dla danego regionu.
Dowodem tej tezy ma być przykład zupełnie innego podejścia do regulowania swoich zobowiązań, jakie mają dwa, bardzo podobne pod względem kondycji finansowej regiony, czyli województwa podkarpackie i warmińsko-mazurskie. Szerzej wyjaśniła to Sandra Czerwińska, ekspertka Rzetelnej Firmy:
Wyraźnym przykładem na brak takiej zależności są Podkarpacie oraz Warmia i Mazury. To regiony z niemal identycznym, a przy tym najwyższym w kraju bezrobociem. Podobnie zbliżona jest także średnia pensja. Tymczasem Podkarpacie konsekwentnie utrzymuje się w pierwszej trójce najbardziej uczciwych konsumentów, a Warmia i Mazury wśród tych, którzy ze spłatą zobowiązań radzą sobie najsłabiej.
Podobne spostrzeżenia w kwestii mentalności płatniczej ma Jakub Kostecki, prezes Zarządu firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso, który w komentarzu do raportu stwierdził:
Poziom zadłużenia mieszkańców nie zawsze idzie w parze z obiektywną sytuacją ekonomiczną regionu, lecz często jest wypadkową kultury finansowej i lokalnych norm społecznych. Są regiony, w których dług oznacza wstyd i takie, gdzie unikanie spłaty to synonim sprytu.
Z powyższymi wnioskami ekspertów oczywiście można polemizować. Wydaje się bowiem, że różnice w podejściu do regulowania zobowiązań nie wynikają wyłącznie z lokalnej mentalności, ale mają znacznie bardziej złożone podłoże.