Odprawa pośmiertna uregulowana jest w Kodeksie pracy. Przysługuje po osobie zmarłej, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń albo pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Renta rodzinna przysługuje

Co do dzieci, do mogą one otrzymać rentę rodzinną do ukończenia 16 lat, do ukończenia nauki (czyli do 25 r.ż), także - pod pewnymi warunkami - dzieci całkowicie niezdolne do pracy. Małżonek ma prawo do renty rodzinnej, gdy w chwili śmierci drugiego małżonka osiągnął wiek 50 lat lub był niezdolny do pracy, a także wychowuje co najmniej jedno z dzieci uprawnionego do renty rodzinnej (do 16 roku życia, do 18 r. ż. w wypadku nauki albo niezdolne do pracy).

Małżonek, który w chwili śmierci nie pozostawał we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej tylko wtedy, gdy w dacie śmierci zmarłego istniało prawo do alimentów ustalone wyrokiem lub ugodą sądową. Dotyczy to sytuacji rozwodu i separacji. Z kolei wdowa (wdowiec) niespełniająca warunków do renty rodzinnej i niemająca źródeł utrzymania ma prawo do okresowej renty rodzinnej przez co do zasady okres roku.

Reasumując, odprawa pośmiertna przysługuje małżonkowi i innym najbliższym, którzy mają prawo do renty rodzinnej. Małżonkowi przysługuje jednak zawsze, niezależnie od tego, jak uprawnienie do renty rodzinnej małżonka regulują inne przepisy.

Skoro już znamy katalog osób, które mogą uzyskać odprawę pośmiertną, warto wskazać na jej wysokość. Odprawa pośmiertna zależna jest od okresu zatrudnienia zmarłego. Jest to

Chodzi o okres zatrudnienia u konkretnego pracodawcy. Jeżeli były przerwy, to należy zsumować okresy.

Odprawę pośmiertną dzieli się w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych do jej otrzymania. Jednak jeżeli przysługiwałaby tylko jednej osobie, to otrzyma ona połowę kwoty. Odprawa nie przysługuje w sytuacji, gdy pracodawca ubezpieczył pracownika, a wysokość świadczenia jest co najmniej równa odprawie. Jeżeli jest od niej niższa, pracodawca musi wypłacić kwotę stanowiącą różnicę. Dodać także należy, że odprawa pośmiertna nie wchodzi w skład spadku.

A co z odprawą pośmiertną w wypadku umowy zlecenia? Bardzo często umowa zlecenia czy o dzieło ma na celu obejście prawa pracy. Stosunek pracy wynikać może jednak z okoliczności. Jeżeli zatem wykonywana jest odpłatna praca określonego rodzaju, pod kierownictwem i na rzecz pracodawcy, mamy do czynienia ze stosunkiem pracy.

Rodzina zmarłego mogłaby próbować wystąpić do sądu o ustalenie istnienia stosunku pracy, żądając jednocześnie wydania świadectwa pracy, czy też wypłaty odprawy pośmiertnej.