Reforma prawa karnego materialnego jest jednym z najbardziej śmiałych działań obecnego rządu. Po reformie edukacji, szkolnictwa wyższego, a także niezliczonej liczbie zmian w różnych ustawach, przyszedł czas na Kodeks karny.
Zmiany, wprowadzone przy okazji premiery filmu braci Sekielskich „Tylko nie mów nikomu„, budzą dużo kontrowersji — w tym i świata nauki. Opinia o zmianach w prawie karnym trafiła do Prezydenta RP.
Opinia o zmianach w prawie karnym 2019
Mimo że pewne głosy krytyczne pojawiły się zaraz na początku procesu legislacyjnego, to uchwalona ustawa, zmieniająca treść Kodeksu karnego, trafiła na biurko Prezydenta RP. Jako że jest to w zasadzie ostatni moment, w którym można zwrócić uwagę na oczywiste błędy, to prof. dr hab. Stanisław Waltoś, w imieniu 156 naukowców, przekazał Prezydentowi kompleksową opinię prawną o zmianach w przepisach.
Opiniujący naukowcy wskazali, że sama ustawa została uchwalona wbrew konstytucyjnym regułom. Zarzucają oni ustawodawcy niezastosowanie się do standardów dokonywania zmian w przepisach, co może poskutkować kwestionowaniem nowych przepisów przez sądy, a skutkiem czego wystąpić może szereg utrudnień w prowadzonych postępowaniach.
Wskazuje się również, że wprowadzenie kary bezwzględnego dożywotniego pozbawienia wolności sprzeczne jest z prawami człowieka. Brak jest również zgodnych z zasadami prawa karnego regulacji intertemporalnych, pozwalających zamienić likwidowaną właśnie karę 25 lat pozbawienia wolności na inną.
Stanowisko świata nauki
Dalsza część opinii to wykaz 156 naukowców, którzy się pod nią podpisali. Na końcu dokumentu znajduje się szczegółowe wyjaśnienie co i dlaczego jest błędnie uregulowane.
Nie wiem, kim trzeba być, żeby kwestionować aż tak wyraźny głos świata nauki. Opinia sporządzona jest kompleksowo, z oczywistym wskazaniem wszystkich uchybień i zagrożeń, jakie wiązać się mogą z wprowadzanymi właśnie zmianami. Mam jednak przeczucie, że ślepi zwolennicy wszystkich reform i tak odrzucą jakiekolwiek zdanie odrębne, nawet jak jest przedstawione w najbardziej oczywistej formule.
Procedowane zmiany w prawie karnym są szkodliwe, jednak wiele poprzednich reform mogłaby być tak nazwana. Bardzo dobrze, że doktryna wyraziła swoje zdanie i może w końcu w praktyce naukowcy czynnie przyczynią się do uczynienia procesu legislacyjnego dużo rozsądniejszym. Zastanawiam się jednak, czy takie opinie nie pojawiają się zbyt rzadko, a wręcz jedynie w sytuacjach kryzysowych.
Przedmiotowa opinia dostępna jest do pobrania w serwisie Karne24.
