Prawo kanoniczne obowiązuje wspólnotę wiernych i nie może wpływać ani zmieniać norm prawa powszechnego, w tym prawa cywilnego.  Jak się jednak okazuje prawo kościelne a prawo cywilne mogą się ze sobą spotkać, a nawet wzajemnie – mówiąc językiem chemików – reagować, o czym w niniejszym poście.

Można zastanowić się nad tym czy zasada rozdziału Państwa i Kościoła nie doznaje pewnych ograniczeń, gdy prawo kanoniczne w jakimkolwiek zakresie wpływa na prawo cywilne. Kwestia ta z prawnego punktu widzenia oceniana była przez Sąd Najwyższy i tak Sąd Najwyższy uznał, że w pewnym zakresie normy prawa kanonicznego mogą mieć wpływ na stosowanie prawa cywilnego. Zgodnie z w wyrokiem z dnia 27 lipca 2000 r. IV CKN 88/00 ,,Zawarcie umowy kredytu przez parafię bez zezwolenia właściwego biskupa diecezjalnego jest sprzeczne z prawem określającym sposób działania parafii jako kościelnej osoby prawnej i prowadzi do nieważności czynności prawnej.”

Prawo kościelne a prawo cywilne

Sąd Najwyższy uznając autonomię prawa kanonicznego w stosunku do prawa państwowego, przyjął skuteczność norm prawa kanonicznego na forum państwowego porządku prawnego.  Stanowisko takie potwierdził w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2005 r. (IV CK 582/04, Lex nr 176007).

Nadto  Sąd Najwyższy – Izba Cywilna – w uchwale z dnia 19 grudnia 2008 r. (III CZP 122/08, OSP 2010, z. 2, s. 114–120) -dotyczącej zagadnienia sprzedaży nieruchomości osobie świeckiej przez kościelną osobę prawną – przyjął, że to świecki ustawodawca pozwolił by ustrój kościelnego stowarzyszenia publicznego i sposobu jego działania przez swoje organy był określany przez prawo kanoniczne.

W wyroku z dnia 8 stycznia 2008 r. (II GSK 286/07) Naczelny Sąd Administracyjny uznał natomiast, że Kodeks Prawa Kanonicznego jest autonomicznym prawodawstwem Kościoła rzymskokatolickiego i jako taki nie stanowi źródła prawa powszechnie obowiązującego w RP.

Innymi słowy, w świetle orzecznictwa SN w pewnych przypadkach prawo kanoniczne może mieć wpływ na prawo świeckie, ale dotyczy to bardziej sfery funkcjonowania samego kościoła (kwestii związanych z wewnętrzną organizacją Kościoła).

Jeśli chciał(a)byś uzyskać poradę prawnika w powyższym lub też innym zakresie, to z redakcją Bezprawnik.pl współpracuje zespół prawników specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym kontakt@bezprawnik.pl, a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy.