Media społecznościowe wkroczyły również do świata medycyny. Portale roją się od pokazujących swoją pracę lekarzy. Niestety, czasem można pokazać z dużo. Dlaczego jest to tak niebezpieczne? Z prostego powodu – lekarz to zawód zaufania publicznego. Osobę wykonującą ten zawód obowiązuje tajemnica lekarska. A ta sięga dość daleko.
Tajemnica lekarska: co obejmuje?
Tajemnica lekarska – jak każda tajemnica zawodowa – jest obwarowana przepisami prawa. Ale nie tylko przepisy regulują jej zakres. Jest również coś takiego jak etyka zawodu lekarza, która w tym przypadku jest kluczowa. O ile przepisy dość ściśle określają zakres tajemnicy, o tyle etyka jest pojęciem dość giętkim i bardzo ściśle związanym z sytuacją. A te często nie są tożsame i porównywalne. Zdarzyło mi się obserwować profile medyczne, na łamach których dochodzi do sytuacji granicznych. Niestety – z punktu widzenia etyki, nie prawa. O ile uważam, że takie profile bardzo często są źródłem pożytecznej wiedzy, o tyle nie do końca przekonuje mnie ten marketingowo-osobisty blichtr, który im towarzyszy. Co wolno więc lekarzowi/dentyście, nawet znanemu? Wcale nie tak dużo.
Tajemnica zawodowa w przypadku zawodów medycznych uregulowana jest w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. W myśl przepisów lekarz musi zachować w tajemnicy informacje uzyskane od pacjenta oraz inne dotyczące stanu jego zdrowia. Jakiego typu są to informacje? Zaliczamy do nich m.in. dane pochodzące z przeprowadzonego wywiadu medycznego, wyniki badań, diagnozę, metodę leczenia, jej rezultaty oraz inne dane związane z wykonywaniem czynności zawodowych. Tajemnicą objęte są również dane osobowe, data urodzenia, PESEL, czas wypróżnień (przez długie lata dostępny publicznie na szpitalnych łóżkach) oraz status społeczny czy majątkowy pacjenta.
Tajemnica lekarska: koniec tajemnicy, czyli kiedy lekarz może zostać z niej zwolniony
Oczywiście tajemnica ma również swoje granice. Jak wiele jest sytuacji, gdy powinna zostać bezwzględnie zachowana, tak wiele jest sytuacji, kiedy lekarz może zostać z niej zwolniony. Do takich przypadków należy przede wszystkim zgoda pacjenta. Ta może zwolnić lekarza z obowiązku zachowania tajemnicy. Powinna ona być jednak wyrażona dość ściśle, tak żeby nie było wątpliwości co do zakresu jej udzielenia. I co ważne może być w każdym momencie odwołana.
Oprócz powyższego lekarz może zostać zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy, jeżeli jej zachowanie może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób. Informacje o pacjencie mogą być również przekazane innemu lekarzowi, jeżeli jest to związane z udzieleniem świadczeń zdrowotnych. Wyniki badań natomiast mogą być przekazane instytucjom lub organom, na żądanie których zostały przeprowadzone. Tajemnica zawodowa nie obowiązuje również, jeżeli jest to niezbędne do praktycznej nauki zawodów medycznych lub celów naukowych.
Co grozi za ujawnienie tajemnicy lekarskiej?
Lekarz, który ujawni tajemnice lekarską podlega odpowiedzialności zarówno dyscyplinarnej, jak również cywilnej i karnej. Pierwsza może wiązać się z odebraniem prawa do wykonywania zawodu. Z punktu widzenia prawa karnego ujawnienie tajemnicy lekarskiej może skutkować nawet pozbawieniem wolności.
