Wyższa emerytura to marzenie niejednego seniora. I wielu z nich będzie miało szansę na podniesienie świadczenia, jeżeli w końcu wyrok Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2024 roku zostanie opublikowany. Wstrzymywanie tego kroku jest niezrozumiałe, zwłaszcza biorąc pod działania rządzących związane z wdowią rentą, która ma pomóc emerytom godnie żyć.
Rządzący troszczą się o emerytów. Przynajmniej w teorii
Godne życie emerytów (którzy przecież przez całe życie pracowali i lwią część swojej wypłaty oddawali do ZUS) to jedno z założeń obecnego rządu. W związku z tym już w 2025 roku ma być wypłacana tzw. „wdowia renta”, czyli świadczenie dla wdów i wdowców. Wdowia renta podreperuje budżet domowy seniora o średnio kilkaset złotych.
To oczywiście bardzo dobre założenie, gdyż wielu emerytów ma problem związać przysłowiowy koniec z końcem. Koszty życia rosną szybciej niż emerytura (waloryzacje niestety nie zawsze są odczuwalne), a opłaty związane z ewentualnym leczeniem, zakupem specjalistycznych leków, czy też z transportem osób z niepełnosprawnościami sprawiają, że seniorzy nie są w stanie wszystkiego opłacić.
Niestety, wdowia renta nie pomoże wszystkim, gdyż warunki jej uzyskania są krzywdzące m.in. dla osób, które szybko owdowiały (wdowcem lub wdową trzeba zostać nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego). Część seniorów znajdzie się jednak w lepszej sytuacji finansowej, a to już plus.
Wyższa emerytura dla wielu osób po publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego
Wydawałoby się, że rządzący troszczą się o portfele seniorów. Dlaczego więc zwlekają z publikacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 roku? Wyrok ten dotyczy pomniejszania emerytury (w przypadku osób, które na emeryturę przeszły przed czerwcem 2012 roku) o pobrane kwoty przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Dotychczas, gdy ktoś decydował się na wcześniejszą emeryturę (na mocy przepisów dotyczących wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze), po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego otrzymywali świadczenie pomniejszone o pobrane wcześniej emerytury. Jak podkreślał Rzecznik Praw Obywatelskich:
Istota niekonstytucyjności polegała na zaskakiwaniu emerytów takim rozwiązaniem, gdyż w momencie przechodzenia na wcześniejszą emeryturę nie mieli oni świadomości, że po kilku latach ich świadczenia ulegną znaczącemu obniżeniu. Dzięki wyrokowi świadczenia emerytalne od 150 do 200 tys. seniorów mogą wzrosnąć nawet o 1200 zł. Dodatkowo każdy z nich może otrzymać nawet 64 tys. zł wyrównania za okres wypłacania obniżonego świadczenia.
Niestety, wyrok ten wciąż oczekuje na publikację. A jego moc jest uzależniona właśnie od publikacji w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej. Czas niestety płynie, a wyższe emerytury wciąż pozostają w sferze marzeń wielu osób.
Kto odpowiada za publikację wyroków Trybunału Konstytucyjnego?
Za Dziennik Urzędowy odpowiada nie kto inny, a Premier RP. Zgodnie z art. 21 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, Prezes Rady Ministrów wydaje Dziennik Ustaw i Monitor Polski przy pomocy Rządowego Centrum Legislacji, przy czym Rządowe Centrum Legislacji może zlecić wyspecjalizowanym podmiotom niektóre czynności związane z wydawaniem tych dzienników.
Dziennik Ustaw i Monitor Polski znajdują się więc pod kontrolą Rządu, czy raczej Premiera RP. Dlatego można się zastanawiać, z jakiego powodu wciąż zwleka się z publikacją wyroku, która może zmienić sytuację finansową tysięcy osób – seniorów, których los przecież leży na sercu rządzącym. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich, który już w październiku 2024 roku zwrócił się do Szefa KPRM o wyjaśnienie podstaw faktycznych i prawnych wstrzymywania ogłoszenia wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Pismo pozostawało bez odpowiedzi, dopiero po ponagleniu z końca roku, w końcu ktoś się sprawą zainteresował.
Długie oczekiwanie na publikację wyroku
W odpowiedzi na pismo RPO, można przeczytać, że zwłoka jest wywołana kryzysem konstytucyjnym, nad którego usunięciem obecnie pracują rządzący. Jak podkreślał członek Rady Ministrów i przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów Maciej Berek:
kwestia ta jest przez Radę Ministrów postrzegana identycznie jak w przypadku innych rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego wydanych po podjęciu przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwały z dnia 6 marca 2024 r. w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015-2023 w kontekście działalności Trybunału Konstytucyjnego (M.P. poz. 198). Zgodnie z tą uchwałą, naruszenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i prawa w działalności Trybunału Konstytucyjnego przybrały skalę, która uniemożliwia temu organowi wykonywanie ustrojowych zadań w zakresie kontroli konstytucyjności prawa, w tym ochrony praw człowieka i obywatela.
Rada Ministrów jednak ma problem zauważać i pracować nad jego usunięciem. Zespół roboczy analizuje przepisy i mają zostać podjęte stosowne działania, które uregulują kwestię emerytów.
