Nowelizacja prawa pracy wprowadziła wiele zmian zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Dotyczy to również zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej, które na pewno ułatwi postępowanie w nagłych przypadkach życiowych. Prawo to wchodzi w życie z dniem 26 kwietnia 2023 r.
Co dla pracownika oznacza możliwość zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej?
Pracownik zatrudniony na umowie o pracę ma prawo do zwolnienia od pracy w ciągu roku kalendarzowego z powodu siły wyższej, czyli w sprawach rodzinnych, kiedy jego obecność jest niezbędna, natychmiastowa. Osobie zatrudnionej przysługują 2 dni urlopu albo 16 godzin ze względu na to, że dodatkowe wolne liczone jest w godzinach w danym roku kalendarzowym. U pracowników przyjętych w niepełnym wymiarze godzin, możliwość zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej jest obliczana proporcjonalnie od wymiaru czasu pracy.
Pracownik musi poprosić szefa o udzielenie zwolnienia nie później niż w dniu, w którym chce z niego skorzystać. Sam decyduje o tym czy ma to być cały dzień wolny, czy tylko kilka godzin. Niepełna wykorzystana godzina będzie zaokrąglana do pełnej. Tego rodzaju urlop jest płatny, lecz w wysokości połowy otrzymywanej pensji. Zostaje wyliczany według zasad dotyczących wynagrodzenia urlopowego. Warto wiedzieć, że pracodawca, który odmówi podwładnemu zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej, musi liczyć się z konsekwencjami prawnymi. Może być obarczony grzywną do 30 000 zł.
Inne zasady obowiązują nauczycieli
Nauczyciele również mają prawo do zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, czyli wówczas gdy na przykład dojdzie do wypadku lub sytuacja dotyczy choroby. Jednakże są tylko uprawnieni do wymiaru 2 dni w roku kalendarzowym, w tym jak pozostałe grupy pracowników – zachowania prawa do połowy wynagrodzenia. Nie dotyczy ich zwolnienie w wymiarze 16 godzin. Dyrektor szkoły musi w razie takiej potrzeby zatwierdzić wniosek, który pracownik przekazuje w postaci elektronicznej bądź papierowej.
Art. 68a. 1. Nauczyciel ma prawo do zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność nauczyciela, w wymiarze 2 dni w roku kalendarzowym, z zachowaniem prawa do połowy wynagrodzenia, o którym mowa w art. 30. 2. Dyrektor szkoły jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy, o którym mowa w ust. 1, na wniosek zgłoszony w postaci papierowej lub elektronicznej najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.
