Relacje pomiędzy pracownikami i przełożonymi nie należą do łatwych. Coraz częściej słyszymy nie tylko o jawnym znęcaniu się nad pracownikami, ale często również nad przełożonymi. Jednak nie każdy z nas zdaje sobie sprawę z tego, jak duże szkody wyrządza także ostracyzm w pracy. Zjawisko to jest groźne dlatego, że przybiera często nieoczywiste formy, które utrudniają jego identyfikację i zwalczanie patologicznych relacji w zarodku.
Ostracyzm w pracy niestety dotyczy wielu firm i zawodów
Pomimo faktu, że jawne znęcanie się nad pracownikiem jest ze wszech miar naganne i szkodliwe, ostracyzm to zachowanie, które nie na darmo jest sklasyfikowane jako najbardziej dotkliwa forma mobbingu. Może on przybierać różne formy, a jego pojęcie jest regulowane przez art. 93 § 2 Kodeksu pracy.
Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika, lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie, lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Ostracyzm w grupie pracowników objawia się m.in. jawnym wykluczaniem konkretnej osoby ze społeczności
Współpracownicy, którzy stosują tę formę mobbingu, często mają na względzie chęć powolnego zniechęcenia pracownika do wykonywanej przez niego pracy. Osoba, która jest poddana ostracyzmowi, szybko ulega wypaleniu zawodowemu i decyduje się na opuszczenie firmy.
Często bywa jednak tak, że osoba nie decyduje się na złożenie wypowiedzenia i trwa dalej w toksycznych relacjach pracowniczych. Dzieje się tak z wielu powodów, a jednym z najważniejszych są często czynniki ekonomiczne.
Ostracyzm w pracy często wynika z chorej i toksycznej rywalizacji pracowniczej
W wielu wypadkach ostracyzm wynika z faktu przyjęcia nowej osoby do pracy, która jest uważana za zagrożenie dla pozostałych pracowników. Oprócz jawnego szkalowania czy plotkowania, zachowanie tego typu często ma miejsce podczas szkolenia nowej osoby. W takim razie często osoba doświadczona nie ma zamiaru pomóc nowemu pracownikowi wdrożyć się do obowiązków zawodowych i chce jedynie mu zaszkodzić.
Często doświadczony pracownik decyduje się także na stopniowe przejmowanie zajęć nowo przyjętej do pracy osoby. Taki proceder prowadzi do patologicznej sytuacji, w której osoba odpowiedzialna za wdrożenie nowego pracownika często wykonuje stale jego obowiązki.
Osoby dotknięte ostracyzmem zawodowym nierzadko nie są świadome problemu
Przykładem tego zjawiska może być nie tylko przejmowanie obowiązków pracownika. Często jest to po prostu stałe niedopuszczanie go do społeczności pracowniczej lub ignorowanie jego próśb i zapytań. Bardzo istotna jest w tym wypadku długość trwania toksycznej relacji. Im osoba zatrudniona dłużej w niej uczestniczy, tym większe szkody psychiczne mogą u niej wystąpić.
Zazwyczaj u zatrudnionych dotkniętych ostracyzmem dochodzi do rozwoju nerwic i depresji. Jednak nie są oni bez szans w walce o swoje prawa. Stosowanie ostracyzmu tak jak jawnego znęcania się w miejscu pracy powinniśmy zgłosić do przełożonych i Państwowej Inspekcji Pracy.
