Informatyzacja administracji to prawdziwe dobrodziejstwo ostatnich kilku lat. Sprawy, które kiedyś wymagały osobistego stawiennictwa we właściwym urzędzie, możemy załatwić za pomocą komputera albo smartfona. Od niedawna dotyczy to także różnego rodzaju spraw okołowyborczych. Służy do tego Centralny Rejestr Wyborców.

Celem stworzenia scentralizowanej bazy wyborców opartej o numer PESEL było zastąpienie 2,5 tysiąca osobnych rejestrów prowadzonych przez gminy. Trzeba przyznać, że dotychczasowe rozwiązanie było archaiczne. Rozproszenie baz danych znacząco utrudniało obywatelom załatwianie spraw związanych z wyborami. Dobrym przykładem jest tutaj głosowanie poza swoim adresem zameldowania. Nic dziwnego, że Państwowa Komisja Wyborcza apelowała o centralizację baz danych od 2015 r.

Centralny Rejestr Wyborców działa od sierpnia tego roku. Już teraz możemy śmiało postawić tezę, że okazał się dużym sukcesem. Okazuje się nawet, że wbrew moim zeszłorocznym obawom, rządzący tym razem nawet nie zepsuli niczego ważnego. Jak właściwie działa ten rejestr i do czego dokładnie nam się przyda? Kluczowe informacje znajdziemy w rządowym portalu gov.pl.

Udało się uzyskać uporządkowanie procesu wyborczego. Wymiana danych pomiędzy rejestrami odbywa się automatycznie, dzięki czemu mamy pewność, że jeden wyborca jest wpisany w  jednym obwodzie. Organy wyborcze mają łatwy dostęp do danych wyborców, wyborcy równie łatwo mogą sprawdzić swoje własne dane i skorzystać z usług online. Słowem: zyskaliśmy wszyscy.

Jak możemy skorzystać z tych wszystkich dobrodziejstw? Zacznijmy od tego, że Centralny Rejestr Wyborców wymaga od nas zalogowania się. Możemy to zrobić na dwa sposoby. Jednym jest zeskanowanie kodu QR przez aplikację mObywatel, drugi to zwyczajna weryfikacja podpisem zaufanym.

Centralny Rejestr Wyborców pozwala nam sprawdzić, czy mamy w ogóle czynne prawo wyborcze. Jeżeli tak rzeczywiście jest, to poniżej mamy jasno i czytelnie wskazane miejsce, w którym będziemy oddawać głos w następnych wyborach. Nie chodzi tylko o numer obwodu, ale także o konkretny adres właściwej obwodowej komisji wyborczej oraz wskazanie budynku, którego powinniśmy szukać. Na przykład w moim przypadku jest to pewna szkoła podstawowa w moim rodzinnym mieście.

Następna rubryka zawiera informacje o okręgach wyborczych w poszczególnych wyborach, jakie odbywają się w Polsce. Dzięki niej możemy się dowiedzieć, w których okręgach głosujemy w wyborach do Sejmu i Senatu, ale także w wyborach do Parlamentu Europejskiego, rady gminy i sejmiku województwa. Dalej znajdziemy powtórzenie wspomnianych już danych dotyczących obwodu głosowania.

Kolejnym elementem rejestru są nasze dane: imię, nazwisko, numer PESEL, data urodzenia i adres zameldowania. Okazuje się, że Centralny Rejestr Wyborców stanowi jeden z prostszych sposobów na ustalenie tej ostatniej informacji. Wydaje się, że jest nawet nieco szybciej, niż gdy chcemy ją uzyskać z rejestru PESEL. Ot, musimy wykonać nieco mniej kliknięć.

Centralny Rejestr Wyborców oferuje nam także pięć ważnych usług online. Najbardziej trywialną jest możliwość zgłoszenia błędu w naszych danych osobowych, jeśli takowy dostrzeżemy. Możemy także zadeklarować chęć zagłosowania w tych konkretnych wyborach poza miejscem zamieszkania. Kolejna usługa pozwala na przepisanie nas do innego stałego obwodu głosowania. Rejestr pozwala nam także zgłosić chęć głosowania korespondencyjnego albo przez pełnomocnika. Trzeba jednak pamiętać, że te dwie możliwości nie są dostępne wszystkim wyborcom.

Na koniec warto wspomnieć, że teoretycznie dane z Centralnego Rejestru Wyborców możemy uzyskać w tradycyjny sposób. Stosowny wniosek w formie pisemnej do właściwego urzędu gminy. Możemy to zrobić osobiście w urzędzie, możemy też wysłać wniosek pocztą.