Pytanie jest o tyle zasadne, że dyrekcja szpitala - zarządzanego przez prywatną spółkę - zdaje się nie widzieć niczego niestosownego w tej sytuacji. Rzecznik prasowy w taki sposób opisuje pracę zmarłej lekarki:

Do tej myśli (nie ma umowy o pracę, więc kodeksu pracy nie stosuje się) jeszcze wrócimy. A jakie są zasady rozliczania czasu pracy podczas dyżuru dla tych lekarzy, którzy mają zaszczyt nie być zatrudnionym na "śmieciówkach"?

Reguluje to ustawa o działalności leczniczej z 2011 r., zgodnie z którą "Dyżurem medycznym jest wykonywanie poza normalnymi godzinami pracy czynności zawodowych". W przeciwieństwie do dyżuru opisanego w kodeksie pracy, czas pełnienia dyżuru medycznego wlicza się do czasu pracy. Jeśli zaś chodzi o maksymalny wymiar dyżuru, to reguluje to art. 97 ustawy, zgodnie z którym:

W praktyce oznacza to, że po każdej dobie (24 godzinach, żeby nie było wątpliwości) pracy - zarówno wykonywanej w ramach "normalnego" czasu pracy, jak i dyżuru - pracownik powinien udać się na minimum 11h odpoczynek. Powyższe przepisy odnoszą się jednak wyłącznie do pracowników. Ponieważ ustawa o działalności leczniczej nie definiuje tego pojęcia, należy zatem przyjąć definicję z kodeksu pracy, zgodnie z którym: "Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę".

Przyjęcie tej definicji jako ostatecznej uprawnia rzecznika prasowego białogardzkiego szpitala do sugerowania, że czas pracy lekarzy zależy tylko od tego, czy w nagłówku umowy zawartej przez podmiot leczniczy z lekarzem znajdziemy "umowa o pracę" czy  "umowa o świadczenie usług" (lub podobny frazes). Tymczasem, o czym często się zapomina, w art. 22 kodeksu pracy znajdziemy taki oto zapis:

Orzecznictwo Sądu Najwyższego wyraźnie potwierdza, że "Gdy umowa faktycznie jest wykonywana w warunkach wskazujących na stosunek pracy, to ustalenie to, a nie treść oświadczeń woli złożonych przy jej zawieraniu, decyduje o charakterze łączącego strony stosunku prawnego" (I PK 139/15). 

Jak można się domyślać, dyżur lekarza zatrudnionego na podstawie umowy o pracę w niczym nie różni się od dyżuru wykonywanego na podstawie umowy cywilnoprawnej, a zatem obowiązują ich takie same zasady regulujące czas pracy lekarzy.

Rzeczywistość jednak zdecydowanie odbiega od piękna kodeksowych zasad. Pracodawcy w Polsce dość powszechnie uważają, że umowy cywilnoprawne to doskonały sposób na zmniejszenie kosztów pracy, niezależnie od tego, czy zmiana formy zatrudnienia jest zgodna z - wciąż obowiązującymi - przepisami kodeksu pracy. Dotyczy to również branży medycznej. Jak wynika z opublikowanego niedawno raportu Najwyższej Izby Kontroli, w niektórych szpitalach nawet 45% personalu medycznego nie ma umowy o pracę. Najciekawsze jednak nie są dane zebrane przez NIK, ale ich podsumowanie. Urzędnicy w uwagach końcowych zawarli spostrzeżenie, że

Jeśli masz problemy związane z prawem pracy, a także we wszelkich innych sprawach, w których chciał(a)byś uzyskać poradę prawnika, możesz skontaktować się z redakcją Bezprawnik.pl. Współpracuje z nią zespół osób specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym [email protected], a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy.