Franczyza to model biznesowy, który rozpowszechnił się w naszym kraju w niezwykle szybki sposób. Jednym z najbardziej znanych sklepów, które mogą być prowadzone w ten sposób, jest oczywiście Żabka. Jednak franczyza nie podoba się związkowcom, którzy mówią o jej wpływie na łamanie praw pracowniczych w Polsce. Tego typu tezy wygłosił niedawno Alfred Bujara, przewodniczący Krajowego Sekretariatu Handlu, Banków i Ubezpieczeń NSZZ „Solidarność”.
Związkowcom nie podoba się franczyza. Według nich ten model biznesowy zachęca do wyzysku pracowników
Alfred Bujara wygłosił swoją nieprzychylną ocenę franczyzy podczas VI Konferencji UNI Europa, a jego wypowiedzi opublikował portal dlahandlu.pl. Nie szczędził on gorzkich słów pod adresem tego modelu biznesowego:
Franczyza często prowadzi do łamania praw pracowniczych i związkowych – obniżania wynagrodzeń, zwiększania obciążenia pracą, powrotu do umów śmieciowych oraz ograniczania dostępu związków zawodowych do pracowników. To praktyki niezgodne ze standardami europejskimi.
Według przewodniczącego Bujary upowszechnienie się tego modelu biznesowego stwarza istotne zagrożenie dla pracowników nie tylko w Polsce. Dlatego według związkowców potrzebne są regulacje na poziomie Unii Europejskiej, które mogłyby sprawić, że funkcjonowanie franczyz zostałoby uregulowane.
Działacz związkowy nie byłby oczywiście sobą, gdyby nie wyraził swojego zdania w temacie niedziel wolnych od handlu. Według Alfreda Bujary mobilizacja pracowników w obronie wolnych niedziel handlowych jest kluczowa dla zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.
W przeciwieństwie do związkowców, dane o rynku franczyzy w Polsce napawają innych ekspertów optymizmem
Pomimo krytyki ze strony związkowców w Polsce, franczyza jest określana w pewnych kręgach eksperckich jako motor polskiej gospodarki. Według ubiegłorocznych szacunków firmy doradczej Profi System obecnie w Polsce działa co najmniej 1350 systemów franczyzowych.
Dodatkowo analizy Eurocash rzucają nam trochę inne światło na rynek franczyz w Polsce. Z raportów wynika, że franczyza jest często chwalona przez początkujących przedsiębiorców. Dzieje się tak dlatego, że model ten (pomimo wielu oczywistych wad) może w znacznym stopniu ułatwić start w biznesie wielu początkującym osobom.
Inne analizy potwierdzają także, że systemy franczyzowe w Polsce stanowią ważny element podtrzymywania wzrostu polskiego PKB. Franczyzobiorcy w wydatny sposób zasilają także budżet państwa podatkami.
W przychylnym tonie o franczyzie wypowiadał się na łamach portalu Franczyzawhandlu.pl Adam Abramowicz, były rzecznik MŚP. Według niego, jeżeli umowa franczyzy jest uczciwa i dobrze skonstruowana, korzyści z jej zawarcia są duże dla obu stron.
