Udostępniając za pieniądze swoje dane osobowe przestępcom, całkiem sporo ryzykujemy. Kara za bycie słupem jest surowa. W najgorszym wypadku możemy wylądować na 8 lat w więzieniu. W grę wchodzą także dodatkowe nieprzyjemności jak na przykład: bankructwo, konieczność spłacania „swoich” długów i trwałe zniszczenie swojej wiarygodności dla banków.
Szukasz szybkich i łatwych pieniędzy bez wysiłku? Może lepiej zostań przy kryptowalutach
Perspektywa łatwych pieniędzy niewymagających wysiłku skusiła niejednego. Czym innym jest jednak udział w loteriach liczbowych czy spekulacja na aktywach w rodzaju NFT, a czym innym zostanie słupem. Słup to osoba, która udostępniła komuś innemu swoją tożsamość i niezbędne dane osobowe, by ta mogła dokonać jakiejś czynności na cudze nazwisko. Najczęściej są to po prostu przestępcy, którzy w czyimś imieniu zaciągają kredyt albo zakładają firmę krzak. W grę wchodzą jednak także różne inne przestępcze zastosowania słupa. Pytanie brzmi: co grozi takiej osobie? Całkiem sporo.
Przede wszystkim kara za bycie słupem może mieć charakter prawnokarny. Mowa zresztą o całkiem poważnych przestępstwach. Świadomy słup współuczestniczy w końcu w popełnieniu na przykład wyłudzenia kredytu z art. 297 k.k.
§ 1. Kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi – kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Warto wspomnieć, że od odpowiedzialności zgodnie z §3 można się uwolnić. Wystarczy przed wszczęciem postępowania karnego zapobiec wykorzystaniu przez przestępców wyłudzonych na słupa środków. Można też z własnych pieniędzy zaspokoić roszczenia pokrzywdzonego. Obydwie możliwości wydają się jednak mało realne.
Zaciąganie zobowiązań w imieniu słupa praktycznie zawsze jest przestępstwem idącym także na jego konto
Wyłudzenie kredytu to nie koniec litanii przepisów karnych, które może złamać słup. Siłą rzeczy w grę wchodzi także udział w podrabianiu dokumentów, a więc przestępstwie z art. 270 k.k. Z takim przypadkiem będziemy mieli do czynienia, jeśli na przykład przestępcy namówią słupa do spreparowania fałszywego oświadczenia o zarobkach. W końcu żeby móc wyłudzić kredyt, bank musi go najpierw udzielić.
§ 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa.
§ 2a. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.§ 3. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w § 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Najwyższa kara za bycie słupem grozi jednak za popełnienie chyba najbardziej oczywistego przestępstwa. Mowa o podstępnym doprowadzeniu banku do niekorzystnego rozporządzania swoim mieniem, a więc o przestępstwie oszustwa z art. 286 §1 k.k.
Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Kara za bycie słupem to nie tylko ryzyko odsiadki, ale także perspektywa szybkiego i trwałego bankructwa
To nie koniec. Kara za bycie słupem może mieć też formę bezpośrednich konsekwencji własnej chciwości. Tak się bowiem składa, że zaciągnięty na nasze nazwisko kredyt ktoś musi spłacić. Firma krzak, której jesteśmy „właścicielem”, ma swoje zobowiązania, w tym także te związane z prawem podatkowym. Można się przy tym spodziewać, że przestępcy nie po to potrzebują słupa, by cokolwiek sumiennie spłacać.
Niespłacanie kredyty, o czym wcale nie musimy wiedzieć, skończy się dla nas dokładnie tak samo, jakbyśmy zaciągnęli go na siebie. W grę wchodzi oczywiście skierowanie sprawy do windykacji, wypowiedzenie umowy kredytowej z żądaniem natychmiastowej spłaty pozostałego zobowiązania. Wreszcie bank może skierować sprawę do sądu, co skończy się egzekucją z naszego majątku, która może nas doprowadzić do bankructwa.
Jakby tego było mało, nasza wiarygodność jako kredytobiorcy zostaje trwale zniszczona. Najprawdopodobniej żaden bank nie udzieli nam więcej żadnej pożyczki. Należy także nadmienić, że pokrzywdzona instytucja nie będzie miała najmniejszych powodów, by w jakikolwiek sposób iść nam na rękę, jeśli chodzi o ewentualną spłatę. To nie koniec, bo przestępcy mogą przecież w imieniu słupa wziąć więcej kredytów, o których „zapomną” mu wspomnieć. Z ich punktu widzenia słup jest kimś w gruncie rzeczy dopuszczalną stratą w ich procederze. Dlatego celują albo w desperatów, albo w skończonych naiwniaków.
Co jednak ze zobowiązaniami podatkowymi? Jeśli jesteśmy przedsiębiorcą-słupem, to prawdopodobnie przestępcy wystawią w naszym imieniu jakąś fakturę. Całkiem możliwe, że jesteśmy elementem jakiejś karuzeli podatkowej. Tymczasem Krajowa Administracja Podatkowa ostrzega: nie dość, że organy podatkowe będą dochodzić należności podatkowych od nas, to jeszcze w grę wchodzą surowe kary. Za wystawienie fikcyjnej faktury grozi kara grzywny do prawie 5 mln 600 tys. zł. Do tego należy doliczyć karę za udział w zorganizowanej grupie przestępczej z art. 258 k.k.
§ 1. Kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.