Prawdopodobnie nikt nie lubi być kontrolowany. W naturze ludzkiej chyba zwyczajnie nie leży chęć tłumaczenia się przed innymi. Tymczasem zmuszani jesteśmy do tego przez całe życie. Kiedyś należało wytłumaczyć brak odrobionych lekcji. Dzisiaj prowadząc własną działalność gospodarczą musimy liczyć się z faktem, że spotka nas kontrola z Urzędu Skarbowego.
Kontrola nie kojarzy się z niczym przyjemnym, ale ustalmy też, że nie powinniśmy się jej specjalnie obawiać. Warto pamiętać o tym, że do kontroli przeprowadzanej przez organ podatkowy można najzwyczajniej doskonale się przygotować. Wprawdzie jej przebiegu oraz ostatecznego rezultatu raczej nie przewidzimy, ale możemy jednak upewnić się, jak powinna wzorowa kontrola wyglądać i tym samym niejako kontrolować kontrolujących.
Nie należy bowiem zapominać, że w w trakcie kontroli kontrolowany posiada zarówno obowiązki, jak i prawa. Gdy prowadzimy własne przedsiębiorstwo, to dobrym rozwiązaniem wydaje się być opracowanie specjalnej procedury wprowadzanej automatycznie na czas kontroli. W jej zakresie w szczególności powinny zostać ustalone kwestie związane z podziałem obowiązków w zakresie zobowiązań podatkowych.
Aby nie zostać negatywnie zaskoczonym wynikiem kontroli ważne jest bieżące śledzenie opinii oraz interpretacji organów podatkowych.
Kontrola podatkowa
Kontrola podatkowa została uregulowana w Ordynacji podatkowej. Jej celem jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Przez kontrolowanych rozumie się podatników, płatników, inkasentów, a także następców prawnych.
Co istotne, kontrola podatkowa prowadzona jest przez właściwy dla danego podmiotu organ podatkowy pierwszej instancji, tj. naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę albo marszałka województwa (w zależności od przedmiotu kontroli). Ponadto, same czynności kontrolne nie są przeprowadzane przez samego naczelnika urzędu, czy wójta, ale przez wyznaczone osoby (na podstawie imiennego upoważnienia).
Kontrolowany o kontroli dowiaduje się z treści zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jej wszczęcie natomiast następuje nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia wspomnianego zawiadomienia.
Kontrola celno-skarbowa
Kontrola celno-skarbowa prowadzona jest zgodnie z przepisami ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. W jej zakresie prowadzone są także czynności sprawdzające także w przedmiocie zgodności z przepisami prawa celnego, prawa hazardowego czy AML.
Istnieje możliwość, aby kontrola celno-skarbowa mogła być prowadzona poza terytorialnym zasięgiem działania danego naczelnika urzędu celno-skarbowego.
Datą wszczęcia kontroli celno-skarbowej jest dzień doręczenia kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej. Ponadto, sama kontrola celno-skarbowa powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia jej wszczęcia.
Czynności podejmowane przez kontrolerów mogą być wykonywane w urzędzie celno-skarbowym, w siedzibie kontrolowanego, a także w miejscu prowadzenia lub przechowywania ksiąg podatkowych oraz w każdym innym miejscu związanym z prowadzoną przez kontrolowanego działalnością.