Obowiązek czipowania psów i kotów przewiduje projekt ustawy o Krajowym Rejestrze Oznakowanych Psów i Kotów. Jego wstępne założenia Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowało jeszcze 9 września 2024 r. Aktualnie toczą się już natomiast prace nad ostatecznym kształtem przepisów i według planów mogą one wejść w życie nawet jeszcze w tym roku.
Na czym ma polegać obowiązek czipowania psów i kotów?
Projekt ustawy przewiduje przede wszystkim powstanie Krajowego Rejestru Oznakowanych Psów i Kotów (KROPiK). Będzie to centralna baza, do której będą trafiały dane czworonogów. Powstanie więc także obowiązek ich czipowania i zgłaszania do rejestru, który obejmie prywatnych właścicieli oraz schroniska. Ci pierwsi będą musieli dopełnić tego obowiązku w określonym terminie:
- w przypadku psa – najpóźniej podczas jego pierwszego szczepienia przeciwko wściekliźnie lub przed dniem przeniesienia jego własności;
- w przypadku kota – nie później niż przed ukończeniem przez niego 12. miesiąca życia.
Zwierzęta sprowadzone do Polski z zagranicy będą musiały być natomiast zgłoszone do rejestru w terminie 14 dni od dnia ich wwozu lub od dnia zakończenia kwarantanny.
Wszczepianiem czipów i zgłaszaniem zwierząt do KROPiK zajmą się weterynarze. Koszt usługi mają pokrywać właściciele czworonogów. Obecnie wynosi on kilkadziesiąt złotych, jednak prawdopodobnie będzie możliwość uzyskania refundacji od gminy na pokrycie takiej opłaty.
Projekt ustawy przewiduje również kary grzywny za niedopełnienie obowiązku oznakowania zwierzęcia i wpisania go do rejestru. Nie wiadomo jednak jeszcze, w jakiej będą one wysokości.
Nowe przepisy mają ograniczyć bezdomność zwierząt
Obowiązek czipowania psów i kotów w Polsce ma pomóc w walce z bezdomnością zwierząt. O tym, jak duży jest to problem, świadczy choćby raport The State of Pet Homelessness Project przeprowadzony w zeszłym roku w 20 krajach. Dowiedzieliśmy się z niego bowiem, że w Polsce na łączną liczbę 12,34 mln psów i kotów aż 950 tysięcy jest bezdomnych. Co ważne, w schroniskach jest „zaledwie” 92,5 tys. psów i 32,5 tys. kotów, natomiast pozostałe 825 tys. zwierząt żyje na ulicy.
Schroniska w Polsce nie są w stanie pomóc wszystkim bezdomnym zwierzętom, ponieważ nie mają na to wystarczających środków. Tylko w 2023 r. koszt ich odławiania i utrzymania w takich placówkach pochłonął według ministerstwa 347 mln zł.
Nowe przepisy mają ograniczyć te koszty, podobnie jak liczebność bezdomnych czworonogów. Dzięki obowiązku ich znakowania i rejestracji będzie można bowiem szybko ustalić właścicieli błąkających się zwierząt oraz jeśli to konieczne, także ukarać ich za porzucenie pupili. Przy okazji rejestr ma również ułatwić wykrywanie nielegalnych hodowli zwierząt oraz… egzekwowanie przez gminy opłat za posiadanie psa.
Efekty nowej ustawy mogą okazać się rozczarowujące
Obowiązek czipowania psów i kotów jest bardzo dobrym pomysłem, tyle że może nie przynieść szybko oczekiwanych efektów. Projekt ustawy przewiduje bowiem, by były nim objęte zwierzęta urodzone po wejściu w życie nowych przepisów. W przypadku starszych zwierząt ich znakowanie i wpisanie do rejestru ma być jedynie fakultatywne, czyli po prostu dobrowolne. Przepis ten budzi więc zdziwienie, ponieważ to właśnie stare i schorowane czworonogi są porzucane najczęściej.
Obawy budzi również egzekwowanie nowego obowiązku. Kontrole w tym zakresie mają bowiem przeprowadzać służby takie jak np. straż miejska, czy też Inspekcja Weterynaryjna. Trudno jednak oczekiwać, że będą w stanie sprawdzić każde gospodarstwo domowe pod kątem posiadania psa czy kota.
Co więcej, nowa baza KROPiK będzie zintegrowana z aplikacją mObywatel, aby właściciele zwierząt mieli wygodny wgląd w ich dane. To jednak nie wszystko, ponieważ będą mogli też samodzielnie wprowadzać w nich zmiany, dotyczące np. adresu zamieszkania, czy też śmierci czworonoga. Daje to natomiast pewne pole do nadużyć i niestety prób „oszukania” systemu.
