Wytyczne Komisji Europejskiej do przepisów dyrektywy Omnibus zawierają interesujący fragment. Wynika z niego, że może istnieć taki sam obowiązek informowania o cenie przy rabacie, jak w przypadku zwykłych przecen. Nie dotyczy on wszystkich rabatów udzielanych przez sklepy, ale tych skierowanych do ogółu konsumentów.
Przy faktycznie sprecyzowanej obniżce nie trzeba informować konsumenta o najniższej cenie z ostatnich 30 dni
Wydawać by się mogło, że sprzedawcy jakoś się już przyzwyczaili do wejścia w życie przepisów implementujących dyrektywę Omnibus. Zarówno w ecommerce, jak i w sklepach stacjonarnych rośnie popularność sprzedaży pakietowej. Duża część e-sklepów stosuje w jakiejś formie informacje o najniższej cenie produktu z ostatnich 30 dni. Nie wszystkie robią to we właściwy sposób.
Stosowania nowego prawa nie ułatwia momentami dość lakoniczna forma krajowych przepisów. Na szczęście Komisja Europejska przygotowała wytyczne dotyczące wykładni i stosowania kluczowego art. 6a dyrektywy. Znajdziemy w nich bardzo interesujący fragment dotyczący rabatów.
Jak zapewne wszyscy pamiętamy, obowiązek informowania konsumenta o najniższej cenie z 30 dni nie dotyczy ofert spersonalizowanych. Sprzedawca nie musi więc zaprzątać sobie nim głowy w przypadku np. programów lojalnościowych czy właśnie rabatów lub kuponów uprawniających do uzyskania niższej ceny. Jest jednak małe „ale”. Taka oferta musi rzeczywiście być spersonalizowana, a nie tylko sprawiać takie wrażenie.
Z kolei art. 6a dyrektywy w sprawie podawania cen będzie miał zastosowanie do tych obniżek cen, które, mimo że przedstawiane jako spersonalizowane, są w rzeczywistości oferowane/ogłaszane ogółowi konsumentów. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy podmiot gospodarczy udostępnia kupony lub kody rabatowe potencjalnie wszystkim konsumentom odwiedzającym sklep stacjonarny lub internetowy w określonych okresach.
Powyżej przytoczony fragment sprowadza się do jednego. Obowiązek informowania o cenie przy rabacie udzielanym „w ciemno” ogółowi konsumentów powinien mieć taką samą formę jak każda inna przecena.
Wytyczne interpretacyjne Komisji Europejskiej to instrukcja nie tylko dla sądów, ale też dla samych sprzedawców
Komisja Europejska formułując swoje wytyczne od razu przygotowała bardzo konkretne przykłady.
„Dzisiaj 20 % taniej przy użyciu kodu XYZ”, lub
„W ten weekend 20 % zniżki na wszystko tylko dla uczestników programu lojalnościowego”,
gdy kod/program lojalnościowy jest dostępny dla wielu lub większości klientów bądź przez wielu lub większość klientów wykorzystany. W takich przypadkach podmiot gospodarczy musi spełnić wymogi określone w art. 6a, tj. zapewnić, aby „wcześniejsza” cena wszystkich towarów objętych obniżką ceny była najniższą publicznie dostępną ceną w ciągu ostatnich 30 dni (zob. pkt 2.1 dotyczący ogólnych ogłoszeń o obniżkach cen).
Trzeba przyznać, że obowiązek informowania o cenie przy rabacie zadziwiająco często wymaga uwzględnienia także przepisu art. 6a dyrektywy. Ktoś mógłby się teraz zastanawiać, czy wytyczne Komisji Europejskiej bardzo zmienia sytuację polskich sklepów internetowych.
Krajowe przepisy nie podejmują zbytnio tematu rabatów, programów lojalnościowych, czy w ogóle spersonalizowanych ofert skierowanych do konsumentów. Ustawodawca nieco pokpił sprawę, ignorując w dużej mierze realia ecommerce. Nowe brzmienie ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług skupia się na handlu stacjonarnym. Można wręcz bronić tezy, że ominbusowy obowiązek informowania o cenie przy rabacie w Polsce będzie obowiązywał zawsze.
Trzymajmy się jednak wytycznych Komisji Europejskiej. Dokument ma kluczowe znaczenie przy interpretowaniu przepisów dyrektywy Omnibus przed organami unijnymi. Skorzystają z niego także krajowe organy nadzoru oraz sądy. Trzeba także przyznać, że wytyczne stanowią dość przydatny instruktarz dla samych sprzedawców.
Obowiązek informowania o cenie przy rabacie trzeba spełnić przed finalizacją zamówienia przez konsumenta
Jak więc poprawnie wypełnić obowiązek informowania o cenie przy rabacie? Zasada jest stosunkowo prosta. Jeżeli nasza oferta rzeczywiście jest spersonalizowana pod konkretnego konsumenta, to nie musimy mu podawać informacji o najniższej cenie z ostatnich 30 dni. Wytyczne ponownie zawierają konkretne przykłady takich kampanii.
- Obniżki wynikające z wcześniejszych zakupów dokonanych przez konsumenta u danego sprzedawcy
- Obniżki przyznawane temu konkretnemu konsumentowi przy szczególnych okazjach, jak na przykład w dniu jego urodzin
- Rabaty przyznawane w momencie zakupu bez wcześniejszego uprzedzenia konsumenta o takiej możliwości
- Karty rabatowe lub kupony, które uprawniają konsumenta do zniżki cenowej na wszystkie produkty sprzedawcy lub na określony asortyment produktów w dłuższych nieprzerwanych okresach
Najkrótszym podanym przykładem „dłuższego nieprzerwanego okresu” jest pół roku. Za dostatecznie spersonalizowaną promocję Komisja Europejska uznaje także faktyczne programy lojalnościowe. Na przykład takie, w których klient zbiera punkty, które może wymienić na zniżki lub produkty w sklepie. Co ciekawe, dotyczy to także rabatu przyznawanego każdemu konsumentowi, który właśnie do takiego programu przystąpił.
Jeżeli jednak rabat w naszym sklepie może uzyskać hipotetycznie każdy zainteresowany konsument, to powinniśmy poinformować go o najniższej cenie z ostatnich 30 dni. Nie musimy tego robić już na etapie ogólnych ulotek czy bannerów reklamowych informujących o promocji. Byłoby to zresztą niewykonalne albo w najlepszym wypadku nieproporcjonalnie trudne.
Przepisy nie precyzują, w którym konkretnym momencie konsument powinien uzyskać informację o najniższej cenie z ostatnich 30 dni. Wytyczne zawierają jednak fragment, na podstawie którego możemy sformułować pewną podpowiedź.
Sprzedawca musi zapewnić, by „wcześniejsza cena”, którą widzi konsument, była właśnie tą najniższą. Świetnie nadaje się do tego koszyk zakupowy e-sklepu. Nie zawsze będzie to technicznie wykonalne. Obowiązek informowania o cenie przy rabacie musi być spełniony przed finalizacją zamówienia. Ostatnim takim momentem jest jego podsumowanie, już po zastosowaniu ewentualnych kodów rabatowych przez konsumenta.
