Do tej pory przedsiębiorcy w świetle przepisów dotyczących praw konsumenta traktowani byli jednakowo, niezależnie do skali swojej działalności. W praktyce można było przyjmować interpretację, w myśl której mały przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą miał takie same prawa i obowiązki jak korporacja, za którą stał cały dział prawny. Od 2021 roku to ma się zmienić. Zmiany w Kodeksie cywilnym i Ustawie o prawach konsumenta wprowadzą już gwarantowaną i raczej nie budzącą większych wątpliwości ochronę konsumencką dla przedsiębiorców.
Ochrona konsumencka dla przedsiębiorców. Jak będzie wyglądać w praktyce?
Obecnie za konsumenta uznaje się osobę, która dokonuje czynności prawnej niezwiązanej z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. Oznacza to, że taka osoba może korzystać z praw przewidzianych w kodeksie cywilnym. W tym uprawnień związanych z rękojmią. Czy na przykład informatyk kupujący "na firmę" piekarnik był w tej relacji konsumentem? Interpretacja budziła wielkie wątpliwości i rodziła spory między kupującymi, a sprzedawcami. Do tej pory było to bardzo "nieostre".
Od nowego roku do tego grona przepisy zaliczą również przedsiębiorców, którzy, co prawda zawrą umowę związaną bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą, ale nie będzie ona dla tej osoby posiadała charakteru zawodowego. Taka umowa będzie podlegała ogólnym regulacjom dotyczącym ochrony konsumentów. Warunkiem będzie, aby z jej treści wynikało, że nie jest to transakcja o charakterze zawodowym.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Przykładowo więc, jeżeli osoba zawodowo zajmująca się remontami kupi narzędzia budowlane, transakcja będzie traktowana na starych zasadach. Jeżeli zakup będzie obejmował np. laptopa, taka osoba będzie już traktowana jak konsument. I będzie mogła korzystać z uprawnień, jakie przysługują konsumentom.
Uprawnienia te będą dotyczyć: przepisów mówiących o niedozwolonych klauzulach (385(1)-385(3) K.C.), rękojmi oraz roszczeniach sprzedawcy w związku z wadliwością rzeczy sprzedanej. Przedsiębiorca traktowany jak konsument będzie mógł więc inaczej niż dotychczas, skorzystać z prawa do rękojmi oraz z prawa do odstąpienia od umowy zawieranej poza lokalem przedsiębiorstwa oraz umowy zawieranej na odległość.
Oprócz zalet istnieją również minusy tego rozwiązania. Przybędzie obowiązków. Zakres ochrony i przysługujących uprawnień będzie ustalany na podstawie wpisu w CEIDG. Na przedsiębiorcę zostanie więc nałożony obowiązek weryfikowania, w jaki sposób zakwalifikować daną transakcję. Będzie musiał on sprawdzić zawodowy charakter czynności na podstawie kodów działalności PKD wskazanych w CEIDG. Procedura weryfikacyjna będzie jednak dowolna. Choć tu, za najbardziej sensowną metodę będzie można uznać po prostu odebranie oświadczenia od drugiej strony dotyczącego charakteru dokonywanej czynności.
Kolejnym minusem - z perspektywy kupujących - będzie również fakt, że ochrona konsumencka dla przedsiębiorców obejmie wyłącznie przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Nie będzie dotyczyć innych kategorii przedsiębiorców, w tym również małych spółek, np. spółek jawnych czy partnerskich.
