Od 7 listopada wejdą w życie znowelizowane przepisy dotyczące przywrócenia pracownika do pracy wyrokiem sądu. Zgodnie z nimi sąd będzie miał możliwość nałożyć na pracodawcę obowiązek zatrudnienia uprzednio zwolnionego pracownika. Przywrócenie pracownika do pracy będzie odbywało się tylko w ściśle określonych okolicznościach, na nieco innych niż obowiązujące dotychczas warunkach.
Nowelizacja przepisów KPC
Omawiana z początkiem tego roku nowelizacja przepisów KPC ma sprawić, że przywrócenie do pracy pracownika będzie łatwiejsze. Już od 7 listopada wejdzie w życie ustawa z dnia 4 lipca 2019 r., dotycząca zmiany ustawy Kodeks postępowania cywilnego. Kluczowe zapisy dotyczą przywrócenia pracownika do pracy:
Art. 477 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r.
„Nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i nałożenie obowiązku dalszego zatrudnienia pracownika
- 1.
Zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nie przekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika. Przepis art. 334 uzależnienie natychmiastowej wykonalności wyroku od złożenia przez powoda zabezpieczenia § 4 i art. 335 niedopuszczalność orzeczenia rygoru natychmiastowej wykonalności wyroku § 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio; nie stosuje się przepisu art. 335 niedopuszczalność orzeczenia rygoru natychmiastowej wykonalności wyroku § 2.
- 2.
Uznając wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne, sąd na wniosek pracownika może w wyroku nałożyć na zakład pracy obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy.”
Przywrócenie pracownika do pracy na nowych zasadach
Zmiany wchodzące w życie za niespełna miesiąc spowodują, że na wniosek pracownika sąd będzie mógł nałożyć na pracodawcę obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika aż do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Obowiązujące na ten moment przepisy powodują, że z uwagi na upływ czasu, roszczenie o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne na ogół przekształcają się w toku prowadzonej sprawy w roszczenie o przywrócenie do pracy. Tymczasem po upływie okresu wypowiedzenia, zatem faktycznego rozwiązania umowy o pracę, zastosowanie art. 45 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy jest niemożliwe:
„Art. 45. § 1. W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.”
Od 7 listopada b.r., na wniosek pracownika, sąd pracy może orzec:
– przywrócenie pracownika do wykonywania obowiązków zawodowych po rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia;
– przywrócenie pracownika do wykonywania obowiązków zawodowych po rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, w przypadku, gdy okres wypowiedzenia już upłynął.
W konsekwencji powrót do pracy będzie możliwy jeszcze przed zapadnięciem prawomocnego wyroku sądu.
Brak precyzyjnych zapisów
Przepisy w nowym brzmieniu nie definiują jasno jakimi przesłankami powinien kierować się sąd przy ocenie wniosku pracownika. Warto jednak podkreślić, że przywrócenie pracownika do pracy może nastąpić tylko w uzasadnionych szczególnymi okolicznościami przypadkach,. Z sytuacją taką mamy do czynienia np. wówczas, gdy wyrok dotyczy ciężarnej lub pracownika w okresie przedemerytalnym.
Od takiego wyroku pracodawcy przysługuje możliwość odwołania się. W przypadku gdy sąd drugiej instancji oddali powództwo pracownika, uwzględniając tym samym apelację pracodawcy, przywrócenie pracownika do pracy nie ma mocy prawnej. W konsekwencji pracodawca uniknie konieczności dalszego zatrudniania takiego pracownika.
Niejasne obowiązki pracodawcy
Portal Infor zwraca jednak uwagę na trudności, które mogą pojawić się w związku ze zmianą przepisów. W przypadku oddalenia powództwa pracownika przez sąd drugiej instancji nie wiadomo bowiem ile świadectw pracy zobligowany będzie wydać pracodawca. Pod znakiem zapytania stoją również terminy ich wydania. Infor podkreśla, że niedookreślone są także zasady wypłaty wynagrodzenia pracownikom szczególnie chronionym. Nie do końca wiadomo, czy powinność taka powstaje już w momencie nałożenia obowiązku o przywróceniu pracownika do pracy, czy dopiero po prawomocnym wyroku?
Ponieważ wątpliwości tych nie rozstrzygają jednoznacznie przepisy, pozostaje nam czekać na orzecznictwo sądów.
