Upadłość SKOK Wołomin to jedna z większych afer finansowych ostatnich lat. Bankowy Fundusz Gwarancyjny – a więc pośrednio wszyscy klienci banków – wypłacił członkom Kasy ponad 2 miliardy złotych. A teraz ci klienci… dostają wezwania do zapłaty od syndyka upadłego SKOK-u. Czy klienci muszą zapłacić za długi Kasy?
Do naszej redakcji zgłosiło się już kilka osób, do których dotarło wezwanie do zapłaty podpisane przez syndyka SKOK Wołomin Lechosława Kochańskiego. 630 zł – bo o taką kwotę wzywa syndyk – może się wydawać niezbyt dużą kwotą, ale każdy dodatkowy wydatek przed nadchodzącymi Świętami może doprowadzić do bólu głowy. Czego konkretnie żądza syndyk Kasy?
Działając jako syndyk masy upadłościowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w Wołominie (…) w związku z Decyzją Syndyka nr 1/10/2016 z dnia 28 października 2016 roku, wydaną na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 roku o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (dalej „Ustawa o SKOK”) oraz paragrafu 59 ust. 5 Statutu SKOK Wołomin (tekst jednolity z dnia 24 kwietnia 2014 roku), niniejszym – wzywam Panią/Pana do zapłaty – na rzecz masy upadłości SKOK w Wołominie w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w Wołominie kwoty 630 zł (sześćset trzydzieści złotych, zero groszy) w terminie 7 dni od doręczenia niniejszego wezwania.
Decyzją nr 1/10/2016 z dnia 28 października 2016 roku Syndyk, w związku z odnotowaną stratą bilansową SKOK Wołomin za rok 2014 w wysokości 2.264.215.497,98 zł, stwierdził, że każdy członek tej kasy ponosi odpowiedzialność w ustawowej podwójnej wysokości wpłaconych uprzednio i posiadanych udziałów. Z tych też względów każdy członek SKOK Wołomin zobowiązany jest do dopłaty 100% wartości posiadanych i opłaconych udziałów. (…)
Informuję, iż w sytuacji braku zapłaty przez Panią/Pana wskazanej w wezwaniu kwoty, Syndyk podejmie stosowne kroki prawne zmierzające do wyegzekwowania przysługujących masie upadłości należności z wyżej wskazanego tytułu, w szczególności skieruje sprawę na drogę postępowania sądowego, co może spowodować wzrost kwoty dochodzonej o koszty procesu, których może Pani/Pan uniknąć stosując się do niniejszego wezwania.
Syndyk SKOK Wołomin chce kasy dla Kasy – ma prawo?
Pismo o podobnej treści dostało kilka tysięcy osób w całym kraju. Jak można się domyślać – wezwania takie dostali tylko członkowie Kasy o największej liczbie udziałów. Należy pamiętać, że SKOK-i nie były – formalnie – bankami, dla których klienci są tylko kontrahentami. Formalnie, aby zostać członkiem dowolnej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej należało wykupić udziały w Kasie (o wartości 30 zł).
Co do zasady – spółdzielca nie odpowiada za zobowiązania spółdzielni. Ta posiada bowiem własny majątek, którym odpowiada przed wierzycielami. Ba, w internecie możecie znaleźć „porady”, z których wynika, że pismo od syndyka można wyrzucić do kosza – bo przecież „członek spółdzielni nie odpowiada wobec wierzycieli spółdzielni za jej zobowiązania” (art. 19 §3 ustawy Prawo spółdzielcze).
Ale takie traktowanie powyższego przepisu jest – delikatnie rzecz ujmując – niewłaściwe. Po pierwsze, członkowie SKOK Wołomin nie otrzymali wezwania od wierzyciela Kasy. Samo pismo – choć jest konsekwencją bankructwa Kasy – dotyczy stosunku prawnego łączącego członków Kasy z samym SKOK Wołomin.
Co więcej, art. 19 ust. 2 prawa spółdzielczego stanowi, że „Członek spółdzielni uczestniczy w pokrywaniu jej strat do wysokości zadeklarowanych udziałów„. Oznacza to, że członek np. spółdzielni mleczarskiej nie będzie odpowiadał za jej długi, a co najwyżej ryzykuje samymi udziałami (a konkretnie: utratą szans na odzyskanie wniesionych wkładów). Inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku tych specyficznych spółdzielni, jaki były SKOK-i.
Zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych:
Odpowiedzialność członków kas za straty powstałe w kasie, może zostać podwyższona w statucie kasy do podwójnej wysokości wpłaconych udziałów
Statut dobry na wszystko
Tak się składa, że status SKOK Wołomin takie podwyższenie odpowiedzialności członków Kasy przewidywał. Zgodnie z §59 ust. 5 statutu z 2014 r.:
Zapis ten pojawił się w statucie tej Kasy już w 2013 r., kiedy zaczęły się pojawiać informacje o nieprawidłowościach związanych m.in. z udzielaniem olbrzymich kredytów tzw. słupom (m.in. osobom bezdomnym). Czy już wtedy przewidywano możliwość upadku Kasy i związaną z tym możliwością wystąpienia strat? To o tyle ciekawe pytanie, że w w tamtym czasie władze SKOK Wołomin raczej… chwaliły się świetnymi wynikami finansowymi:
Reasumując: prawo pozwala na nałożenie na członków SKOK-ów obowiązku pokrycia przynajmniej części strat, nie więcej niż do dwukrotności wartości udziałów. Wymaga to jednak odpowiedniego zapisu w statucie Kasy. Jeśli tak jest, to warto się zastanowić, czy chcemy się narażać na dodatkowe nieprzyjemności w razie problemów finansowych wybranego SKOK-u.
W każdej sprawie, dotyczącej problemów związanych z bankami, instytucjami finansowymi, lichwiarzami, firmami pożyczkowymi, a także wszelkimi innymi, w których chciał(a)byś uzyskać poradę prawnika, możesz skontaktować się z redakcją Bezprawnik.pl. Współpracuje z nią zespół osób specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym kontakt@bezprawnik.pl, a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy.
