- Home -
- Codzienne -
- Czy wyrok karny wiąże sąd w postępowaniu cywilnym?
Zdarzają się sytuacje, które mogą być przedmiotem oceny zarówno w postępowaniu karnym, jak i cywilnym. Czy wydane przez sąd karny orzeczenie wpływa na treść rozstrzygnięcia w sprawie cywilnej? Od czego to zależy? Wyrok karny a postępowanie cywilne.

Do napisania tego tekstu zainspirował mnie jeden z Czytelników Bezprawnika, który w komentarzu do tekstu o wojence prowadzonej przez wiceministra sprawiedliwości Patryka Jakiego z sędzią prowadzącą jego proces stwierdził, że "w polskim prawie wyrok sądu karnego powinien być uznany przez sad cywilny". Czy faktycznie tak jest?
Wyrok karny a postępowanie cywilne
Prawidłowa odpowiedź brzmi: "tak, ale...". Co do zasady bowiem, faktycznie ustalenia zawarte w wyroku karnym wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Wynika to z treści art. 11 kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym:
Ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną
Uważny Czytelnik dostrzeże przy tym, że przepis posługuje się pojęciem "ustalenia wyroku skazującego". Oznacza to, że w postępowaniu cywilnym wiąże sąd nie tylko samo rozstrzygnięcie co do faktu popełnienia czynu zabronionego, ale i innych ustaleń dotyczących stanu faktycznego, okoliczności popełnienia przestępstwa. Ma to na celu ułatwić postępowanie cywilne, choćby z racji zrezygnowania z kolejnego postępowania dowodowego.
Wiążąca moc ustaleń dokonanych w wyroku - zauważmy, że tylko skazującym - nie przesądza jednak w sposób bezpośredni o treści rozstrzygnięcia w procesie cywilnym. Niekiedy jednak wyrok karny wprost wpływa na orzeczenie cywilne, np. jeśli chodzi o niegodność dziedziczenia ("Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli: (...) dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy") albo wznowienie postępowania ("Można żądać wznowienia na tej podstawie, że (...) wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa").
Czy wyrok cywilny wiąże w sprawie karnej?
W drugą stronę zasada respektowania orzeczeń sądów cywilnych i karnych działa, ale inaczej: sąd karny jest związany wyłącznie prawomocnym rozstrzygnięciem sądu kształtujące prawo lub stosunek prawny (art. 8 §2 kodeksu postępowania karnego).
Jeśli masz problemy w sprawach z zakresu odpowiedzialności cywilnej lub karnej, a także w każdej innej sprawie, w której chciał(a)byś uzyskać poradę prawnika, możesz skontaktować się z redakcją Bezprawnik.pl. Współpracuje z nią zespół osób specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym [email protected], a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy.
zobacz więcej:
03.07.2025 14:09, Mariusz Lewandowski
03.07.2025 13:35, Jakub Kralka
03.07.2025 13:27, Mateusz Krakowski
03.07.2025 12:53, Mateusz Krakowski
03.07.2025 12:08, Edyta Wara-Wąsowska
03.07.2025 11:29, Mateusz Krakowski
03.07.2025 10:19, Edyta Wara-Wąsowska
03.07.2025 9:39, Mateusz Krakowski
03.07.2025 8:42, Aleksandra Smusz
03.07.2025 7:01, Aleksandra Smusz
03.07.2025 6:53, Miłosz Magrzyk
03.07.2025 5:45, Miłosz Magrzyk
03.07.2025 4:43, Mariusz Lewandowski
02.07.2025 15:05, Jakub Kralka
02.07.2025 14:14, Katarzyna Zuba
02.07.2025 12:57, Mateusz Krakowski
02.07.2025 11:59, Mariusz Lewandowski
02.07.2025 11:23, Katarzyna Zuba
02.07.2025 10:16, Edyta Wara-Wąsowska
02.07.2025 9:57, Mateusz Krakowski
02.07.2025 8:49, Aleksandra Smusz
02.07.2025 7:58, Edyta Wara-Wąsowska
02.07.2025 7:08, Rafał Chabasiński
02.07.2025 6:05, Justyna Bieniek