Abonament RTV zostanie w końcu zlikwidowany? Inicjatywa wyszła z izby wyższej parlamentu, a w sprawie projektu senatorów właśnie wpłynęły ostatnie stanowiska. Mimo że argumenty za likwidacją abonamentu RTV są oczywiste, to znajdują się też głosy krytyki.
Abonament RTV zostanie zlikwidowany?
Projekt ustawy, który procedowany jest jako druk 637, ma na celu zniesienie abonamentu RTV wobec osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią, abonament RTV dalej będą musiały płacić osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne będące przedsiębiorcami – ale tylko w zakresie prowadzonej przez nie działalności gospodarczej.
Jednym słowem: płacić będą głównie firmy, nie zaś osoby, które korzystają z radia i telewizji prywatnie. Co więcej, te osoby, które już za 2022 rok zapłaciły, otrzymałyby zwrot opłaty. Abonament RTV jest istotnym źródłem utrzymania Telewizji Polskiej, a fakt, że mało kto go w praktyce płaci, skutkuje kontrowersyjnymi rekompensatami rządowymi (słynne 2 miliardy na TVP). Wpływy abonamentowe to dziś około 600 mln złotych rocznie, a płaci nawet nie 1 milion Polaków.
I jest to w zasadzie największy problem ze zniesieniem abonamentu RTV, bo z jednej strony jest to bezsensowny obowiązek, ale z drugiej – w jakimś stopniu „wyręcza” państwo w finansowaniu mediów. Poproszono więc różne instytucje o wydanie stosownych opinii. Dziś możemy zapoznać się ze wszystkimi. Ich treść mocno sugeruje, co z projektem się stanie.
RPO nie zgłasza uwag
Rzecznik Praw Obywatelskich po zapoznaniu się z projektem nie zgłasza do niego uwag. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego miał uwagi raczej typowo techniczne, odnosząc się m.in. do użytej w projekcie terminologii (np. że nie jest to „zwolnienie” z abonamentu, a „wyłączenie”).
Dalsze opinie nie są już tak „delikatne”. Prezes Polskiego Radia wskazuje, że projekt ogranicza:
[…] niezależność finansową mediów publicznych
także do tego stopnia, że może naruszyć pluralizm mediów w Polsce. Zarząd TVP z kolei wskazuje, że katalog zwolnień z abonamentu i tak jest szeroki. Projekt, według TVP,
[…] uderza w polskie media publiczne, prowadząc do pozbawienia ich zasadniczej części środków […]
Dalej pojawia się kilka zdań o tym, że w związku z wojną w Ukrainie media publiczne są potrzebne, by – w skrócie – głosić prawdę. Minister Finansów zwrócił z kolei uwagę na to, że projekt będzie miał dosyć istotny wpływ na obecny budżet. Zobowiązał projektodawców do określenia
długookresowej strategii i modelu finansowania mediów publicznych.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Poczta Polska, KRRiT, czy też Minister Aktywów Państwowych, także raczej krytycznie odnoszą się do projektu. Argumenty są takie, że media publiczne miałyby mniej środków, a sam projekt ustawy likwidującej abonament RTV może nawet utrudniać otrzymanie rekompensat na obecnych zasadach.
Jak więc to można podsumować? Likwidacja abonamentu RTV jest bardzo prosta. Ale cała machina, która za tym mechanizmem stoi, nie do końca chce na to pozwolić.
Projekt, a także opinie, można przeczytać na stronie internetowej Senatu RP.
