Czym jest zasiłek chorobowy? Kiedy nabywamy do niego prawo i jakie okoliczności wyłączają prawo do zasiłku chorobowego? Brak zasiłku chorobowego może być spowodowany m.in. alkoholem, chorobą zakaźną lub fałszywym zwolnieniem, ale nie tylko – katalog jest znacznie szerszy.
W pierwszej kolejności ustalmy czym właściwie jest zasiłek chorobowy. Jest to świadczenie, do którego prawo nabywamy po upływie ustalonego okresu ubezpieczenia (okres wyczekiwania). Okres ten jest zróżnicowany w zależności od charakteru ubezpieczenia. Zatem jeśli podlegasz ubezpieczeniu chorobowemu:
a. obowiązkowo – prawo do zasiłku nabywasz po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego,
b. dobrowolnie – prawo do zasiłku nabywasz po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
W jakich okolicznościach zasiłek chorobowy nie przysługuje?
Zasiłek chorobowy nie będzie przysługiwał w okresach niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagrodzeniu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Świadczenie będzie nienależne również w sytuacji, gdy niezdolność do pracy przypadnie w trakcie:
a. urlopu bezpłatnego;
b. urlopu wychowawczego;
c. tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności;
d.usprawiedliwionej nieobecności w pracy od dnia śmierci pracodawcy;
Dodatkowo zasiłku chorobowego nie otrzymamy także za okres niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, a także w sytuacji, gdy ubezpieczenie to ustało po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego.
Ustawodawca wyróżnił również okoliczność szczególnie aktualną w trwających obecnie pandemicznych czasach. Do zasiłku nie będzie uprawniony ubezpieczony pracownik, który został odsunięty od pracy z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej, a przy tym nie podjął proponowanej mu przez pracodawcę innej pracy niezabronionej takim osobom, odpowiadającej jego kwalifikacjom zawodowym lub takiej, którą może wykonywać po uprzednim przeszkoleniu.
Ponadto, zasiłku chorobowego nie otrzyma uprawniony ubezpieczony, którego niezdolność do pracy jest wypadkową umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego – za cały okres niezdolności do pracy. Rozczarować mogą się również entuzjaści nadużywania alkoholu. Ustawodawca przewidział bowiem, że niezdolni do pracy ubezpieczeni, których niedyspozycja wynika z nadużycia alkoholu, w okresie 5 dni niezdolności nie będą uprawnieni do zasiłku chorobowego. Co oczywiste, zasiłek chorobowy nie przysługuje też, gdy zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane.
Brak zasiłku chorobowego – powody
Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, a także z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie będzie przysługiwał za okres po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeśli osoba niezdolna do pracy:
a. ma ustalone prawo do emerytury/renty, którego podstawą jest niezdolność do pracy;
b. prowadzi działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową, która stanowi tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym;
c. nie nabyła prawa do zasiłku w czasie trwania ubezpieczenia
d. jest uprawniona do innego świadczenia tj. zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek przedemerytalny, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne
Warto również podkreślić, że ubezpieczony, który w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, traci prawo do zasiłku chorobowego w całym okresie tego zwolnienia.