Zgodnie z założeniami Deweloperski Fundusz Gwarancyjny chronić ma kupujących mieszkania i domy z rynku pierwotnego. Działa od dwóch lat, ale dopiero od lipca ubiegłego roku obejmuje wszystkie inwestycje. Pierwsze efekty już są – w 2024 roku skorzystano z niego cztery razy. Teraz wszystko wskazuje na to, że DFG czekają pewne zmiany.
Deweloperski Fundusz Gwarancyjny w liczbach
W ubiegłym roku odnotowano cztery wypłaty z Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego na kwotę 2,2 mln zł łącznie. Były to przypadki dotyczące opóźnienia w przeniesieniu własności (różni deweloperzy i inwestycje).
Obecnie wartość umów deweloperskich zarejestrowanych w systemie DFG opiewa na 75 mld zł. Pod koniec stycznia 2025 roku ochroną DFG było objętych prawie 140 tysięcy osób. To głównie konsumenci, którzy między 1 lipca 2022 a 1 lipca 2024 roku kupili dom lub mieszkanie w inwestycjach rozpoczętych po 1 lipca 2022 roku. Jeśli deweloper sprzedał choć jedno mieszkanie wcześniej, kolejne mogły być sprzedawane bez ochrony DFG do 1 lipca 2024 roku. Od 2 lipca 2024 roku ochrona obejmuje wszystkich nabywców podpisujących umowy deweloperskie.
Pierwsze wypłaty z DFG
DFG chroni 100% wpłaconych pieniędzy, które trafiają na mieszkaniowy rachunek powierniczy. Do tej pory interweniował już kilkukrotnie, zwracając wpłaty nabywcom mieszkań. Za każdym razem powodem było niedotrzymanie przez dewelopera terminu przeniesienia własności. To pokazuje, że fundusz faktycznie działa i może pomóc w odzyskaniu środków w przypadku problemów na rynku nieruchomości.
Jeśli deweloper nie dotrzyma uzgodnionego w umowie terminu, nabywca musi wyznaczyć mu dodatkowy czas – 120 dni – na dokończenie formalności. Jeśli po tym okresie mieszkanie nadal nie zostanie przekazane, można odstąpić od umowy. Rezygnacja musi być sporządzona na piśmie i zawierać zgodę na wykreślenie roszczeń z księgi wieczystej. Po jej złożeniu deweloper ma 30 dni na zwrot pieniędzy. Jeśli tego nie zrobi, nabywca może wystąpić o zwrot środków bezpośrednio do Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego.
Deweloperski Fundusz Gwarancyjny sfinansuje portal DOM
Deweloperski Fundusz Gwarancyjny, utworzony w lipcu 2022 roku w celu ochrony środków wpłacanych przez nabywców mieszkań, może być obciążony dodatkowymi kosztami związanymi z finansowaniem portalu DOM. Portal ten ma dostarczać statystyki dotyczące cen transakcyjnych mieszkań i domów jednorodzinnych na rynku pierwotnym i wtórnym. Według projektu nowelizacji ustawy, w pierwszych dwóch latach funkcjonowania portalu koszty te mają wynieść około 17,6 mln zł, a w kolejnych latach 3,1–3,8 mln zł rocznie. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, odpowiedzialny za obsługę DFG, zwrócił uwagę, że takie rozwiązanie może realnie obniżyć poziom ochrony środków osób kupujących mieszkania.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii jednak nie planuje podwyższenia składki na DFG ani zmian w finansowaniu portalu DOM. Resort uważa, że nie zagrozi to w żaden sposób płynności funduszu i będzie stanowić dodatkowe narzędzie ochrony nabywców mieszkań.
