O ile każdy pracownik zdaje sobie sprawę, że musi wykorzystać urlop wypoczynkowy (do 30 września br., jeśli ma zaległy urlop z poprzedniego roku), o tyle nie wszyscy wiedzą, że w razie niewykorzystania część dni wolnych przepada już z końcem roku. O jakie dodatkowe wolne chodzi i kiedy można o nie wnioskować?
Dodatkowe wolne do wykorzystania tylko do końca roku
W tym roku, o czym wciąż nie wszyscy pamiętają, wprowadzono dodatkowe dwa urlopy – mowa o urlopie z powodu działania siły wyższej oraz dodatkowym urlopie opiekuńczym.
Pierwszy z nich, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym, można wykorzystać na zwolnienie od pracy z powodu działania sił wyższych, a konkretniej – w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem bliskich. Warto jednocześnie wspomnieć, że urlop z powodu działania siły wyższej można wziąć również w innych sytuacjach, wymagających jak najszybszej obecności pracownika w innym miejscu niż zakład pracy; każdorazowo jednak pracownik musi przedstawić odpowiednie uzasadnienie. Należy też pamiętać, że urlop z powodu działania siły wyższej nie jest rozszerzeniem urlopu na żądanie lub jakąś jego formą – o urlop na żądanie można ubiegać się właściwie w każdych okolicznościach (choć warto mieć na uwadze, że pracodawca nie zawsze musi się na niego zgodzić).
Drugi urlop, czyli dodatkowy urlop opiekuńczy, jest udzielany maksymalnie na 5 dni w każdym roku kalendarzowym. Pracownik może zawnioskować o ten urlop w celu zapewnienia opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem najbliższej rodziny (i/lub zamieszkującej to samo gospodarstwo domowe) m.in. ze względu na chorobę tej osoby. Co istotne, pracownik który ubiega się o dodatkowy urlop opiekuńczy, musi we wniosku (złożonym papierowo lub w formie elektronicznej) podać imię i nazwisko osoby, nad którą będzie sprawować opiekę podczas wolnego. Warto jednocześnie dodać, że dodatkowy urlop opiekuńczy, który zaczął obowiązywać w tym, roku, jest urlopem bezpłatnym – w przeciwieństwie do urlopu z powodu działania siły wyższej (w ramach którego pracownik zachowuje prawo do 50 proc. wynagrodzenia obliczanego jak pensja za czas urlopu wypoczynkowego). Jak zwraca uwagę pit.pl, dodatkowe dni wolne z tytułu obu urlopów można wykorzystać jedynie do końca roku – nie przechodzą one na rok kolejny.
Świadomość możliwości skorzystania z dodatkowych dni wolnych prawdopodobnie jest nadal niska
Mimo że przepisy weszły w życie już jakiś czas temu, wielu Polaków może nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, że w określonych sytuacjach nie musi korzystać z urlopu na żądanie czy urlopu bezpłatnego, by np. zająć się chorym bliskim. Jest to tym bardziej prawdopodobne, że Polacy generalnie nie korzystają w pełni z urlopów – jakiś czas temu przeprowadzono badanie, z którego wynikało, że nawet 1/3 pracowników w Polsce ma zaległy urlop – i to średnio w wymiarze 10 dni.
