Hasło „estoński CIT” pojawiło się u nas po raz pierwszy w trakcie listopadowego expose premiera Mateusza Morawieckiego. Dziś znamy już więcej szczegółów tego nowego pomysłu rządu na ułatwienie życia przedsiębiorcom. Rozwiązanie, działające z powodzeniem od prawie dwóch dekad w Estonii, ma zachęcać biznes do inwestowania pieniędzy. Czas najwyższy, bo przygotowania do czasu recesji powinniśmy byli zacząć już dawno.
Estoński CIT – co to jest?
W rozwiązaniu, które po raz pierwszy wprowadzono właśnie w tym niewielkim nadbałtyckim kraju, chodzi o przesunięcie w czasie momentu pobrania podatku. Dziś polskie firmy płacą podatek dochodowy od zysku osiągniętego w danym roku kalendarzowym. Estoński CIT zakłada tymczasem pobór podatku dopiero w momencie dystrybucji zysków przedsiębiorstwa. „Sednem rozwiązania estońskiego nie jest rezygnacja z wpływów podatkowych, ale pozyskiwanie ich w odpowiednim momencie, tak żeby nie obciążać podatkiem i związanymi z nim rozliczeniami firm, które chcą się rozwijać”, powiedział dziś Polskiej Agencji Prasowej wiceminister finansów Jan Sarnowski.
Estoński CIT kosztowny, ale opłacalny
Przeprogramowanie polskiego systemu podatkowego na estoński CIT oznacza spore koszty, szczególnie na samym początku. Resort finansów wyliczył, że polski budżet będzie to kosztować ponad trzy miliardy złotych w pierwszym roku. To kluczowy moment, bo zapewne właśnie wtedy wielu przedsiębiorców rozliczy się z fiskusem później niż to było do tej pory. Publiczne finanse w podobny sposób mogą cierpieć jeszcze przez dwa-trzy lata, a potem – jak zapowiada w rozmowie z PAP wiceminister Sarnowski – sytuacja ma zacząć się stabilizować. „Kokosów” rząd w tym wypadku nie obiecuje, bo wcale nie o znaczne zwiększenie wpływów z podatków w tym rozwiązaniu chodzi. Bo estoński CIT ma przede wszystkim utrzymać polską gospodarkę w dobrej kondycji w czasie spodziewanego kryzysu.
Estonia takie rozwiązanie ma już od 20 lat
Rewolucję w CIT Estonia przeprowadziła na początku 2000 roku. Od tego czasu podatek naliczany jest jedynie wtedy, gdy pieniądze wypracowane przez przedsiębiorstwo trafiają do jego właścicieli w postaci dywidendy. Spółka ma więc wybór – albo nieustannie inwestuje i obraca pieniędzmi, przez co jest niejako chroniona od podatku dochodowego – albo dzieli się zyskami z właścicielami i państwem. To rozwiązanie, zrodzone w głowach amerykańskich finansistów, zainspirowało w mniejszym lub większym stopniu inne kraje. Estoński CIT jest więc już na przykład na Łotwie, a w Szwecji obowiązuje jego zmodyfikowana forma.
Estoński CIT ma być lokomotywą rozwojową dla małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce na czasy kryzysu. Wciąż jeszcze nie znamy dokładnych szczegółów propozycji rządu. Cieszy jednak to, że – pierwszy raz od dobrych kilku tygodni – słyszymy o proinwestycyjnym planie. A nie o zapowiedziach obciążania nas kolejnymi podatkami. Miła odmiana, oby nie jedyna.