Gwałt to przestępstwo, które jest uregulowane w art. 197 KK. Przepis ten precyzyjnie wskazuje, kiedy osoba dopuszcza się czynu zabronionego, np. poprzez wykorzystanie przemocy czy groźby bezprawnej. Karygodność tego czynu powoduje jego powszechne napiętnowanie w społeczeństwie. Jak jednak ma się sprawa w przypadku małżeństw i czynów zabronionych, które są dokonywane przez osoby, pozostające w formalnych związkach? Niestety często w naszym społeczeństwie jest to w dalszym ciągu temat tabu.
Fakt pozostawania w związku małżeńskim nie usprawiedliwia karygodnego zachowania małżonków w stosunku do siebie
Czyny zabronione przez prawo, lecz występujące pomiędzy małżonkami, są w świetle prawa tymi samymi czynami zabronionymi, które mogą występować w stosunku do obcej osoby. Niestety w naszym społeczeństwie w dalszym ciągu powielany jest mit, jakoby czyny zabronione w małżeństwie nie niosły ze sobą określonych skutków prawnych. W sprawie czynów małżeńskich również zastosowanie ma art. 197 KK.
Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Osoby dopuszczające się często brutalnych przestępstw w stosunku do małżonków, mogą często powoływać się na mit bezkarności, uważając, że nie robią nic złego. Nic bardziej mylnego – osoba będąca w związku małżeńskim, która została dotknięta przemocą, a tym bardziej była ofiarą gwałtu, musi jak najszybciej szukać pomocy.
Gwałt małżeński jest często częścią szerszego problemu przemocy w rodzinie. Ofiara może jednak szukać pomocy na wiele sposobów
Przemoc w rodzinie często jest wielowymiarowa i oprócz regularnego nękania psychicznego, może przejawiać się w regularnym używaniu siły w stosunku do małżonka. Nie inaczej jest w przypadku gwałtu małżeńskiego, który w wielu wypadkach ma miejsce po uprzednim użyciu siły fizycznej. Osoba zgwałcona wyraża także stanowczą niechęć do współżycia. Przepisy w takim wypadku jasno określają znamiona gwałtu w małżeństwie:
- wykorzystanie przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu,
- doprowadzenie swoim działaniem innej osoby do obcowania płciowego,
- brak zgody pokrzywdzonego.
Małżonkowi dopuszczającemu się gwałtu grozi odpowiedzialność karna oraz cywilna
Jeżeli osoba zgwałcona zadziała szybko i sprawnie, małżonkowi dokonującemu czynu zabronionego mogą być postawione zarzuty karne. Oprócz postepowania karnego równolegle może toczyć się także powództwo cywilne. Osoba zgwałcona może wnieść do sądu pozew rozwodowy, a także domagać się odszkodowania i zadośćuczynienia za poniesione krzywdy. Ofiara gwałtu ma prawo wnioskować także o alimenty dla siebie oraz dzieci.
