Co do zasady testament nie ulega przedawnieniu. Jest jednak pewien wyjątek – i w tej sytuacji testament może stracić moc. Kiedy tak się stanie?
Kiedy testament traci moc? Jest pewien wyjątek
Prawdopodobnie najpopularniejszą formą testamentu jest testament holograficzny, czyli własnoręczny. Jest to rodzaj testamentu zwykłego, podobnie jak testament notarialny czy allograficzny (testator oświadcza swoją wolę ustnie w obecności co najmniej dwóch świadków, przy czym świadkami mogą być wójt/burmistrz/prezydent miasta, starosta, marszałek województwa, sekretarz powiatu albo gminy i kierownik urzędu stanu cywilnego). Testament zwykły – zgodnie z prawem – nie przedawnia się i nie traci mocy (może co najwyżej zostać podważony, ale jest to zupełnie inna kwestia). Tym samym taki testament zachowuje swoją ważność – chyba, że testator złoży nowszy testament.
Zasada ta nie obejmuje jednak testamentu szczególnego – czyli o wyrażeniu ostatniej woli w sytuacji, gdy testator może z dużym prawdopodobieństwem spodziewać się swojej śmierci. Wyróżnia się trzy rodzaje testamentu szczególnego:
- ustny,
- podróżny,
- wojskowy.
Testament ustny można sporządzić w sytuacji, gdy istnieje uzasadniona obawa rychłej śmierci testatora lub jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe albo znacząco utrudnione. Zazwyczaj do sporządzenia testamentu ustnego dochodzi np. w szpitalach czy ośrodkach opieki nad osobami starszymi.
Inną formą testamentu szczególnego jest testament podróżny. Zgodnie z art. 953 Kodeksu cywilnego, testament podróżny można sporządzić podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym – przed dowódcą statku lub jego zastępcą. Należy przy tym zaznaczyć, że niekoniecznie chodzi o zbliżającą się katastrofę statku, a raczej np. o gwałtowne pogorszenie zdrowia osoby, która chce wyrazić ostatnią wolę w ten sposób.
Ostatnią formą testamentu szczególnego jest testament wojskowy. Testament w takiej formie mogą sporządzać m.in. żołnierze Sił Zbrojnych RP pełniących czynną służbę wojskową, pracownicy cywilni zatrudnieni w Siłach Zbrojnych czy osoby towarzyszące Siłom Zbrojnym – czyli np. personel stowarzyszeń udzielających pomocy wojskowej służbie zdrowia czy wykonujące czynności duszpasterskie.
Wszystkie formy testamentu szczególnego łączy to, że mogą stracić moc.
6 miesięcy ważności testamentu
Ze względu na fakt, że testament szczególny jest sporządzany z obawy o nagłą śmierć spadkodawcy, jego ważność – w przeciwieństwie do testamentu zwykłego – nie jest nieograniczona. Testament szczególny obowiązuje jedynie przez 6 miesięcy, licząc od momentu ustania okoliczności, które uzasadniały jego sporządzenie. Oczywiście warto dodać, że nic nie stoi na przeszkodzie, by taki testament sporządzić jeszcze raz – tym razem w formie testamentu zwykłego.