Wielu pracowników wykonuje obecnie swoje obowiązki zawodowe z domu. Część z nich może się jednak zastanawiać, czy pracodawca może w jakiś sposób skontrolować warunki ich pracy. A także – czy możliwa jest kontrola pracodawcy w domu pracownika. Okazuje się, że jest to możliwe – ale tylko w niektórych sytuacjach.
Kontrola w domu pracownika. Kiedy pracodawca może zapukać do drzwi zatrudnianej przez siebie osoby?
Jednym z obowiązków pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi odpowiednich warunków pracy – i dotyczy to także pracy zdalnej. Pracodawca – nawet jeżeli zatrudniona osoba wykonuje obowiązki zawodowe w domu – i tak powinien zadbać o jej bezpieczeństwo. Dodatkowo pracownik, niezależnie od tego czy pracuje we własnym mieszkaniu czy w siedzibie firmy, powinien mieć odpowiednio przygotowane miejsce pracy.
Teoretycznie zatem – skoro pracodawca jest za to odpowiedzialny – powinien mieć on możliwość sprawdzenia, czy warunki pracy zdalnej jego pracownika są faktycznie odpowiednie. W praktyce jednak kontrola w domu pracownika jest możliwa tylko w niektórych sytuacjach.
Po pierwsze – kontrola w domu pracownika, gdy ten wykonuje pracę zdalnie, jest możliwa gdy regulamin pracy przewiduje taką możliwość. Dodatkowo w dokumencie powinny znaleźć się też zasady przeprowadzania takiej kontroli. Z regulaminem pracy powinni móc się zapoznać wszyscy pracownicy – najlepiej, jeśli znajduje się on w widocznym miejscu w siedzibie firmy. Zasady kontroli pracy zdalnej można również umieścić np. w umowie o pracę. Wtedy nie będzie wątpliwości, że pracownik nie wiedział o tym, że taka kontrola może mieć miejsce.
Oczywiście warto też zaznaczyć, że zapis o możliwości przeprowadzenia kontroli warunków pracy zdalnej nie upoważnia pracodawcy do całkowitej dowolności w kwestii przebiegu kontroli. Pracownik powinien na przykład zostać poinformowany, kto pojawi się w jego mieszkaniu. Zatrudnionego zresztą rzadko odwiedza sam pracodawca, częściej – oddelegowany pracownik zajmujący się w firmie kwestiami BHP. Dodatkowo należy pamiętać, że kontroli w takim przypadku podlega jedynie miejsce, które pracownik wskaże jako miejsce wykonywania pracy.
Co w przypadku, gdy w regulaminie czy umowie nie było odpowiedniego zapisu?
Sprawa się komplikuje, jeśli kontrola w domu pracownika i możliwość oceny warunków pracy zdalnej przez pracodawcę nie były zapisane w żadnym dokumencie. W takiej sytuacji pracodawca dalej może zapukać do drzwi zatrudnionej osoby. Musi jednak liczyć się z tym, że pracownik zwyczajnie może go nie wpuścić. Kontrola może odbyć się tylko po wyrażeniu zgody przez pracownika. Pracodawcy pozostaje wtedy upewnienie się (np. poprzez zadanie serii pytań), że osoba pracująca zdalnie odpowiednio przygotowała swoje stanowisko pracy.
Warto jednocześnie pamiętać, że wynik kontroli powinien być punktem wyjścia do dyskusji o tym, co należy zmienić i co pracodawca może zrobić, by warunki pracy zdalnej pracownika były lepsze. Kontrola w mieszkaniu pracownika bez wdrożenia rozwiązań naprawczych (jeśli jest to potrzebne) mija się z celem i może być odebrane przez osobę zatrudnioną jako próba nadużycia uprawnień przez pracodawcę.
