Kontrola zwolnienia lekarskiego może być dokonana oczywiście przez ZUS, ale nie tylko. Kontroli może dokonać też uprawniony pracodawca, a w jego imieniu – pracownik firmy. Warto też pamiętać o tym, że niektóre grupy pracowników powinny pilnować się bardziej. Są wśród nich osoby często przebywające na krótkich, kilkudniowych zwolnieniach.
Kontrola zwolnienia lekarskiego: kto obecnie może sprawdzać L4?
Podmiotem, który z oczywistych powodów może dokonać kontroli zwolnienia lekarskiego, jest oczywiście Zakład Ubezpieczeń Społecznych. ZUS ma prawo zbadać zarówno to, czy L4 zostało słusznie wystawione (czyli czy pracownik faktycznie jest chory i niezdolny do wykonywania swoich obowiązków) jak i to, czy swoje zwolnienie lekarskie pracownik wykorzystuje na odchorowanie i dojście do siebie, czy też może np. decyduje się na krótką wycieczkę lub tournee po galeriach handlowych. Oczywiście mogłoby się wydawać, że pracownicy nie dopuszczają się takich zachowań, jednak niestety wciąż zdarzają się osoby, które oszukują lekarzy i jeszcze beztrosko spędzają czas na zakupach czy innych aktywnościach, które z chorowaniem nie mają nic wspólnego.
Kontrola zwolnienia lekarskiego może być jednak dokonana też przez samego pracodawcę. Jest to możliwe w dwóch przypadkach. Po pierwsze – do przeprowadzenia kontroli L4 ma prawo pracodawca, który płaci pracownikowi wynagrodzenie za czas choroby z własnych środków. Po drugie – dotyczy to też pracodawcy, który do ubezpieczenia chorobowego zgłasza powyżej 20 pracowników. Z kolei pracodawca, który chce skontrolować swoich podwładnych, ale jednocześnie zgłosił poniżej 20 osób do ubezpieczenia chorobowego, musi wystąpić o przeprowadzenie takiej kontroli.
To, że kontrola zwolnienia lekarskiego to także domena pracodawcy, nie powinno być zresztą dla nikogo specjalnym zaskoczeniem. Całkiem niedawno ZUS nawet zachęcał właścicieli firm do kontrolowania L4 swoich pracowników.
Pracodawca może przeprowadzić kontrolę sam lub… zlecić ją innemu pracownikowi
Interesujące jest to, że kontrola zwolnienia lekarskiego może być dokonana również… przez innego pracownika. Dzieje się tak jednak na wyraźne polecenie pracodawcy, który jest uprawniony do samodzielnego przeprowadzenia kontroli. Pracodawca może jednak ten obowiązek przerzucić na jednego ze swoich podwładnych. Pracownik, któremu zlecono kontrolę, powinien cieszyć się dużym zaufaniem i dobrą opinią – nie tylko samego szefa, ale także reszty pracowników. W takiej sytuacji pracodawca wystawia osobie przeprowadzającej kontrolę imienne upoważnienie.
Gdzie można przeprowadzić kontrolę zwolnienia lekarskiego? Jeśli pracodawca posiada informację, że zatrudniony i przebywający na L4 pracownik wykonuje pracę również dla innej firmy, to ma prawo do przeprowadzenia kontroli w miejscu jego drugiego zatrudnienia. Ponadto pracodawca (lub w jego imieniu – inny pracownik) ma także prawo do kontroli w miejscu zamieszkania chorującego. Dotyczy to też miejsca aktualnego pobytu. Co ciekawe, kontrolujący może odwiedzić osobę przebywającą na L4 właściwie wszędzie. Jeśli np. kontrolujący podejrzewa, że pracownik przebywa np. na wycieczce, to ma prawo przeprowadzić kontrolę w miejscu wycieczki.
Okazuje się zatem, że pracownik, który pokusił się na fikcyjne L4, musi obawiać się nie tylko ZUS-u, ale także pracodawcy (jeśli jest uprawniony), a nawet… swojego kolegi z pracy, jeśli taka będzie wola jego pracodawcy.
