Resort pracy pracuje nad zmianami w przepisach, które pozwolą pracodawcy sprawdzać pracowników pod kątem obecności substancji psychoaktywnych. Obecnie narkotesty w pracy nie są uregulowane przez żadne przepisy, stąd też ich wykonywanie budzi spore wątpliwości.
Narkotesty w pracy: kiedy można je wykonać?
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, nie ma jednoznacznej zgody oraz jednoznacznego zakazu przeprowadzania kontroli antynarkotykowej w pracy. Odmiennie niż w przypadku kontroli trzeźwości, co do której pewne uregulowania jednak się pojawiają, testy na obecność narkotyków mogą być przeprowadzone za zgodą pracownika. Przypadek kierowcy autobusu pokazał, że brak uregulowań w tym zakresie nie prowadzi do niczego dobrego. Rodzi negatywne konsekwencje zarówno po jednej jak i po drugiej stronie.
To ma się zmienić. Ministerstwo pracuje nad nowelizacją przepisów w tym zakresie. Do przepisów mają zostać wprowadzone regulacje pozwalające jednoznacznie na przeprowadzenie takich testów.
Udowodnienie, że pracownik jest pod wpływem narkotyków wcale nie jest proste
Obecnie jeżeli zaistnieje podejrzenie, że dany pracownik znajduje się pod wpływem substancji odurzających, jedyną bezdyskusyjnie dopuszczalną przez przepisy formą ukarania jest uznanie, że dopuścił się on ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. To może prowadzić do nałożenia kary porządkowej lub nawet zwolnienia. Niestety w dalszym ciągu problemem pozostaje udowodnienie, że pracownik pozostawał pod wpływem narkotyków. W tego typu przypadkach nie można stosować przez analogię przepisów o osobach pod wpływem alkoholu. Pracodawca nie może więc wezwać policji w celu zbadania stanu odurzenia pracownika. Nie może również zmusić pracownika do wykonania narkotestu. To powoduje, że nawet jeżeli taka sytuacja będzie miała miejsce, pracodawca zostanie bez jednoznacznych dowodów.
Oprócz wyciągnięcia konsekwencji pracowniczych pracodawca może również zgłosić na policję podejrzenie popełnienia przestępstwa polegającego na narażeniu innych osób na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, niedopełnieniu obowiązków związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, jak również podjęcia czynności zawodowych w stanie po użyciu alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie działającej substancji i wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości. To spowoduje wyciągnięcie konsekwencji prawnych.
Zmiany przepisów mają jednak na celu umożliwienie działania prewencyjnego, jeszcze przed przystąpieniem pracownika do pracy.