Wydarzenia w trakcie środowych manifestacji aborcyjnych wzbudziły szereg kontrowersji dotyczących taktyki przyjętej przez policję. W szczególności dotyczy to sposobu wykorzystania nieumundurowanych policjantów. Uzbrojeni w teleskopowe pałki policjanci, rzekomo z Biura Operacji Antyterrorystycznych, użyli ich jako środka przymusu bezpośredniego.

Niektórzy funkcjonariusze mieli na ramieniu odblaskowe opaski z napisem "Policja". Główny bohater nagrań już niekoniecznie. Mowa o policjancie w charakterystycznym szarym płaszczu, który najpierw wyciągnął pałkę teleskopową a potem odwrócił się i zaczął nią okładać demonstrantów. Teraz warszawska policja za pomocą swojego konta na Twitterze oficjalnie potwierdziła, że to faktycznie był policjant. Jednocześnie stara się bronić jego zachowania.

Policja ma oczywiście w tym pełną słuszność. Uczestnik demonstracji rzeczywiście starał się pozbawić funkcjonariusza jego broni służbowej. Ten mógł uznać chwycenie go przez protestującego za atak - czy nawet za bezpośrednie zagrożenie dla swojego zdrowia i życia. Z punktu widzenia policjanta znajdującego się we wzburzonym tłumie to mimo wszystko dość adekwatne zagrożenie.

Pytanie więc, czy takie zachowanie można by uznać za naruszenie nietykalności funkcjonariusza na służbie? Mowa o przestępstwie z art. 222 kodeksu karnego. Osoba naruszająca nietykalność na przykład policjanta wykonującego akurat swoją pracę naraża się na karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat trzech.

Problem w tym, że ten konkretny nieumundurowany policjant nie dał w żaden sposób znać protestującym że jest policjantem. W trakcie nagrania nie dochodzi do najmniejszej nawet próby identyfikacji. Nie pada nawet hasło "Policja!", nie wspominając nawet o odznakach czy legitymacji służbowej. Warto przy tym zauważyć, że interwencje tego typu na wcześniejszych protestach przebiegały dużo lepiej pod kątem komunikacji z uczestnikami poszczególnych zajść.

To o tyle ważne, że naruszenie nietykalności funkcjonariusza to występek. Przestępstwo takie może być popełnione nieumyślnie tylko wówczas, gdy ustawa wprost tak stanowi. W przypadku art. 222 kk ustawodawca takiej sytuacji nie przewidział. Sprawca musi mieć świadomość, że narusza nietykalność funkcjonariusza publicznego. Naruszenie to dodatkowo musi miejsce w trakcie ich wykonywania bądź związek z pełnionymi przez niego obowiązkami.

Nie sposób nie przypomnieć także szerszego kontekstu. Uczestnicy Strajku Kobiet mieli powody, by obawiać się ataku wrogich im grup bandytów, którzy mogliby próbować znowu zinfiltrować demonstrację i zaatakować ich od środka. Któż mógłby ich winić za to, że uznali nieumundurowanego funkcjonariusza rozkładającego teleskopową pałkę za potencjalne zagrożenie? To z kolei uzasadniało próbę jego obezwładnienia, czy wręcz obywatelskiego zatrzymania.

Dlatego tak ważne jest, by protestujący mieli pewność że mają do czynienia z policjantem. Kiedy funkcjonariusze po cywilnemu muszą interweniować, przejrzystość ich działania jest niezwykle ważna. Środowe zajścia doskonale to pokazują. Być może gdyby tutaj identyfikacja policjantów przebiegła skuteczniej, to i nie byłoby potrzeby sięgać tak często po środki przymusu bezpośredniego?